Çağın Kara Vebası Telefon Bağımlılığı Nedir? Hastalık mıdır?

Birçok psikolog, 21. yüzyılın en büyük vebası olarak HIV veya Covid gibi hastalıkları değil, asıl vebanın ola telefon bağımlılığı olduğunu söylemektedir. Kulağa pek mantıksız gelmiyor gibi. Ne yazık ki bazen teknolojinin kölesi oluyoruz. Bu kölelik sadece yetişkinlerde değil, aynı zamanda çocuklarda ve ergenlerde telefon bağımlılığı veya teknoloji bağımlılığı olarak kendini gösteriyor.

Peki bir çocuğun telefon bağımlılığı nasıl engellenir. Daha doğrusu engellenebilir mi? İnanılmaz fırsatlar sunan ve bir yandan da bu fırsatlar sebebi ile çok kötü sonuçlar doğuran bu bağımlılıktan nasıl kurtulabiliriz? Bu yazıda telefon bağımlılığı belirtileri ve kurtulmak için yapmanız gerekenleri aktaracağız. İlk olarak nedir sorusu ile başlayalım:

Telefon Bağımlılığı Nedir?

Bir diğer ismi Nomofobi bağımlılığı olan telefonsuz kalma korkusudur. Bu yazı süresince telefon bağımlılığından yer yer nomofobi olarak bahsedeceğiz. Zaten isminden de belli olduğu gibi telefonsuz yaşayamama korkusudur. Kişi bildirim gelmemesine rağmen sürekli, istemsizce telefonu kontrol eder.
Telefondan uzak kaldığı zamanlar da ise sürekli telefona dokunma ve bir şeyler yapma ihtiyacı içerisinde olur. Aslında yapılan araştırmaların birçoğuna baktığımızda bu bağımlılığı FOMO da tetikliyor.
Bir şeyleri kaçırma korkusuna FOMO denir. Bu yüzden bazı kişiler hayattan geri kalma korkusu yaşadığı için, sürekli olarak sosyal medya da bir yere ait olmak ister. Bu gibi tetikleyici unsurlar da nomofobiyi tetikler.

Telefon bağımlılığı acı verici bir bağımlılıktır. Bu durumda ana patronunuz akıllı telefonunuzdur. Ne zaman yemek yiyeceğinize, ne zaman yürüyeceğinize, ne zaman uyuyacağınıza o karar verir. Telefonsuz adım bile atamıyor hale geliyorsunuz. Telefonu çantanıza veya Bu bağımlılık yüzünden kişi, her 5 dakikada bir telefon kontrol etme ihtiyacı içerisine girer.

Telefon Bağımlılığı Belirtileri ve Nedenleri

Şöyle bir soru var: Neden bazı insanlar telefonu iletişim ve sadece bir ihtiyaç halinde görüyorken, bazıları ise neden telefonu tanrılaştırıyor? Onsuz hayatın yaşanmayacağına inanıyor? Gelin telefon bağımlılığı belirtileri nelerdir öğrenelim:

Telefon bağımlılığı belirtileri

• Bağımlılık sahibi kişiler neredeyse sürekli telefonda konuşur, bir şeyler arar, bakar, biriyle sohbet eder. Üstelik ne yaptığına bakarsanız, pek de ihtiyacı olmadığını görürsünüz.
  
• Böyle bir insan, ancak kol mesafesinde bir telefon olması şartıyla uyur. Özellikle geceleri zor durumlarda, birkaç kez uyanabilir ve telefondaki mesajları kontrol edebilir.
  
• Nomofobikler çok sık olarak akıllı telefonlarını çıkarıp cevapsız aramaları ve yeni mesajları kontrol ederler. Yakınlarda telefon yoksa bu tür insanlar paniğe kapılmaya başlar.
  
• Mobil bağımlısı insanlar çok sık cihaz değiştirirler, aksesuarlara ve küçük elektronik tanrılarının görünümüne karşı naziktirler. Dış görünüş gibi, telefonlarının da aksesuarlarına haddinden fazla bir önem verirler.
  
• Kişi kendisini rahatsız eden bir durumdaysa, hemen telefonuna gömülür. Yoğun bir şekilde orada bir şeyler aramaya, bir şeyler yazmaya, birini aramaya başlar.
  
• Genelde başkalarının hayatları, kendi hayatlarından çok daha ön plandadır. Şu ünlü kiminle birlikte? Bugün ne paylaştı gibisinden başkalarının hayatları çok daha fazla takip etmektedirler.
  
• Aslında sosyal anskiyete yaşamaktadırlar. Fakat işin içine telefon bağımlılığı hastalığı girdiği için, işin rengi tabi ki değişmektedir.

Telefon Bağımlılığı Nedenleri

• Telefon bağımlılığı en çok, gerçek hayatta insanlarla tanışmaktan ve iletişim kurmaktan korkan kompleksleri olan kişilerde kendini gösterir. Facebook, İnstagram veya Whatsapp’ta mesaj yazmaları onlar için daha kolaydır. Çünkü orada bir sohbeti sürdürmek için jestlerini, yüz ifadelerini, duygularını izlemeleri, hızlı bir şekilde kelimeleri seçmeleri gerekmez.
  
• Nomofobi, sorunlardan korkan insanların da özelliğidir. Çözmek istemiyorlar, kafalarını kuma gömmeyi tercih ediyorlar, her şeyin kendi kendine karar vermesini bekliyorlar. Ne de olsa, hoş olmayan bir kişiyi sosyal ağdaki arkadaşlarından çıkarmak, onunla yüz yüze tartışmaktan çok daha kolaydır. Bir çeşit hayattan ve sosyallikten kaçış durumu gibi denebilir.
  
• Nomofobi olanlar çoğunlukla kendilerinden emin değildir. Bir yabancıyla konuşmak zorunda kaldıklarında kendilerini rahatsız hissederler. Aynı zamanda yabancı bir toplulukta kendilerini rahatsız hissederler. Pek çok kompleksleri var, bu nedenle internetteki yazışmaların aksine canlı iletişim onlar için çok zor. Bu tür kişiler kararlarından sorumlu tutulamaz. Çevrimiçi topluluğa danışmaları ve ardından sorunu çözmek için en uygun seçeneği seçmeleri daha kolaydır. Kendilerini sosyal medya da var etmek, gerçek hayatta var etmekten çok daha kolaydır.
  
• Kişi yalnızsa, telefona gelen sık aramalar ve mesajlar ona birinin ona ihtiyacı olduğu hissini verir. Öyle insanlara öyle geliyor ki, böylesine fırtınalı bir iletişim görünümü onların sosyal alaka düzeyini doğruluyor. Onlara önemliymiş hissi veriyor.
  
• Gerçek hayatı sakin ve ölçülü olan kişilerde nomofobi olabilir. Renklerden, adrenalinden, çeşitlilikten yoksundurlar ve sosyal ağlardaki iletişimsizliklerini telafi ederler. Orada herkes olabilir ve her şeyi yapabilirler.

Yetişkinlerde, Çocuklarda ve Ergenlerde Telefon Bağımlılığı Belirtileri

Bu bağımlılık çocuklarda ve ergenlerde çok daha fazladır. Ergenlerde telefon bağımlılığı belirtileri çok daha fazla ön plana çıkmaktadır. Çocuklarda da telefon bağımlılığı oldukça fazladır. Kişiler sürekli telefon oyunları, Youtube videoları izler hale gelir. Telefon bu bağımlılıktan kurtulmak kimisi için kolayken, kimisi için ise çok daha zor olabiliyor.

Telefon bağımlısı olduğunu nasıl anlarsın?

Sürekli olarak telefona bakma isteği ve her dakika başı bildirimleri kontrol etme hissi geliyorsa, tabi ki de telefon bağımlığınız vardır. Kısacası, her dakka başı bildirim geldiği hissine kapılıyorsanız, telefonsuz yatamıyorsanız, bir yerde sürekli telefon ile uğraşmak istiyorsanız siz bir bağımlısınız.

Telefon bağımlılığı nelere yol açar?

Bu bağımlılık insanlar ile gerçek bir ilişki yaşamanıza engel olabilir. Sosyal anksiyetenin açtığı her bazı durumlar, nomofobi için de geçerlidir. İnsanlar ile iletişim kuramama ve günlük rutinlere odaklanamama gibi sorunlar meydana gelebilir. Telefon bağımlılığının en önemli etken sosyalliktir. Kişi yeteri kadar sosyal bir yaşantı içerisine girerse, bağımlılık ortadan kalkar.

Telefon Bağımlılığından Kurtulmak İçin Ne Yapabilirsiniz?

Hiç şüphesiz nomofobi insanın kişisel gelişimini ve hayatını olumsuz yönde etkileyebilir. Çocuğun telefon bağımlılığı, genellikle ailesinin ihmalinden kaynaklanır. Çünkü ailesi bazen çocukla ilgilenecek zamanda olmayabilir ve tableti-telefonu çocuğa verebilir. Youtube’da en fazla tüketilen içerikler çocuklar için sözde yapılan saçma sapan videolardır. Bu videoların izlenme oranları bile çok fazla şey anlatmaktadır. Telefon bağımlılığı nasıl engellenir öğrenelim:

Telefon bağımlılığından kurtulmak

• Öncelikle ortaya çıkan nomofobinin nedenini bulmanız gerekiyor. Telefonunuzun yardımıyla yalnızlıktan kurtulmaya çalışıyorsanız veya sanal iletişim sizin için gerçek iletişimden çok daha kolaysa, bir psikoloğa başvurun. İyi bir uzman kesinlikle sorununuzu çözmenin bir yolunu bulacaktır. Birkaç seans, daha cesur ve girişken olmanıza, aşırı utangaçlığı ortadan kaldırmanıza yardımcı olacaktır.
  
• Telefon bağımlılığı, hayatınızda çok az parlak anın olması nedeniyle ortaya çıktıysa, o zaman günlük hayatınızı renklerle doldurmaya çalışın. Akrabalarınız ve arkadaşlarınızla daha fazla zaman geçirin, İngilizce kurslarına kaydolun veya dans edin, yüzmeye veya ata binmeye gidin, tiyatroya, sergilere, sinemaya gidin. Böylece sadece hayatınızı çeşitlendirmekle kalmayacak, aynı zamanda yeni tanıdıklar da edineceksiniz.
  
• Telefonunuzun mesajlarla dolu olması, birinin size ihtiyacı olduğu anlamına gelmez. Birkaç gün internete girmemeye çalışın, size her gün yazan insanların bir yerlerde kaybolduğunu fark edeceksiniz.
  
• Sosyal çevrenizi değiştirmeyi deneyin. Şirketinizdeki insanlar canlı konuşma olasılığını göz ardı ederek toplantı sırasında sürekli telefon kullanıyorsa, o zaman ister istemez aynısını yapmak zorunda kalırsınız. Ancak arkadaşlarınızın çoğu akıllı telefonlarını evde unutursa veya saate bakmak için gece bir kez cebinden çıkarırsa, o zaman telefonunuzu unutabilirsiniz.
  
• Bir çocuk nomofobiden mustaripse, internet dışında bazı ilginç işlerle uğraşması gerekir. Bir spor bölümüne, müzik veya sanat okuluna kaydolun, ona bir hobi bulun. Ayrıca oğlunuz veya kızınızla mümkün olduğunca çok zaman geçirmeye çalışın. Çocuk sevginizi ve ilginizi hissetmeli, ona ihtiyacınız olduğunu anlamalıdır.
  
• Telefonunuz için yaşamadığınızı unutmayın. O, bazı meselelerin çözümünde sadece sizin yardımcınızdır. Sanal değil, gerçek iletişimi takdir edin. Hayatınızı daha çeşitli ve ilginç hale getirmeye çalışın, günü bir akıllı telefon için neredeyse hiç zaman kalmayacak şekilde dağıtın.

Telefon bağımlılığı hastalığını olabilecek en detaylı şekilde anlatmaya çalıştık. Eğer kişinin uğraşacak başka bir şeyi yoksa, bu bağımlılık gelişir. Kişi artık insanlar ile iletişim kuramamaya ve asosyal olma yolunda ilerler.

Telefon bağımlılığı kaç saat de olur?

Eğer telefonu boş şeyler için uzun süreli kullanıyorsanız, yani günde 3 saatten fazla kedi videoları izliyorsanız siz bağımlısınız. Fakat unutulmamalıdır ki çağ internet çağı ve internet işleri bi hayli fazla. Önemli olan kısım, bu kullanım süresini doğru bir şekilde değerlendiriyor muyuz olmalı.

Günde kaç saat telefon kullanılmalı?

Çocuklarda ve ergenlerde telefon bağımlılığı oldukça fazla. Bunun sebebi oyun, film ve dizilere kendilerini çok fazla kaptırmalarından kaynaklanıyor. Günlük sosyal medya ve çeşitli eğlence aktivitelerine sadece 2 saat ayırmak gerekiyor. Yani eğlence için günde 2 saatten fazla telefon kullanımı önerilmiyor.