Somatik sanrı terimi, bir kişinin tıbbi bir durumdan veya fiziksel tıbbi bir kusurdan muzdarip olduğuna dair kesin, ancak yanlış bir inanca sahip olması durumunda kullanılır. Bireyin inancı dış görünüşüne kadar uzanabilir. Zamanla ve güçlü bir inançla, bu bireyler gerçek ile hayal arasında ayrım yapamaz hale gelir. “Somatik Sanrı Nedir” konumuzda bu durumu daha da iyi bir şekilde sizlere aktaracağız.
Öncelikle sanrılar nelerdir ve kaç sanrı var öğrenelim.
Psikolojide Sanrılar Nedir?
Sanrılardan muzdarip insanlar genellikle hayali durumlar yaşarlar. Çoğunlukla gerçek hayatta mümkün olan rutin durumları hayal ederler. Nadir durumlarda, yakınlarda uzaylılar veya hayaletler görmek gibi tuhaf olaylar hayal edebilirler. Sanrılardan muzdarip insanlar inançlarının yanlışlığını kabul etmeyi reddederler. Bazen sanrılar diğer psikotik durumların belirtilerinin sonucu olabilir. Sanrısal bir bozukluğun varlığını doğrulamak için, kişinin bir aydan uzun bir süre boyunca en az bir tür sanrı yaşaması gerekir.
Sanrısal bozukluğu olan bir birey, majör depresyon veya deliryum gibi diğer psikotik hastalıkları olan bir hastanın aksine, toplum içinde normal davranışlar sergiler. Bir sanrı, inanca yönelik aşırı takıntı nedeniyle hastanın hayatını bozabilir. Doğasına bağlı olarak farklı sanrısal bozukluk türleri vardır.
Sanrı Çeşitleri Nelerdir?
- Erotomanik sanrı: Bir kişinin ünlü veya tanınmış bir kişinin kendisiyle aşık olduğuna inandığı sanrı türüdür.
- Grandiöz sanrı: Bir kişinin çok ünlü ve büyük başarılara sahip olduğuna dair güçlü bir inancının olduğu sanrı türüdür.
- Kıskanç sanrı: Bir kişinin partnerinin kendisini aldattığını inandığı sanrı türüdür.
- Persecutory sanrı: Bir kişinin biri tarafından saldırıya uğrayacağına veya casusluk yapılacağına dair güçlü bir inancının olduğu sanrı türüdür.
- Somatik sanrı: Bir kişinin fiziksel görünümünde veya vücut işlevlerinde bir şeylerin ters olduğuna inandığı sanrı türüdür.
- Karışık sanrı: Birden fazla sanrı türünün bir arada görüldüğü sanrı türüdür.
- Belirsiz sanrı: Yukarıdakilerden farklı veya baskın bir sanrı türü olmayan sanrı türüdür.
Sanrılar, gerçekte var olmayan şeylere olan inançlardır. Sanrılar, genellikle kişinin ruh halini, davranışlarını ve düşüncelerini etkiler. Sanrılar, bir akıl hastalığının belirtisi olabilir.
Somatik Sanrı Nedir?
Olağandışı fiziksel görünüm, düzensiz bedensel işlevler ve bir uzvun kaybı, somatik sanrıların semptomları olarak ortaya çıkabilen yaygın inançlardan sadece birkaçıdır. Bu inançlar o kadar güçlüdür ki kişiyi ailesi ve arkadaşları hatta doktorları, kendilerinde bir sorun olmadığına ikna edemezleri. Somatik sanrı hastası, kendine bir sorun olduğuna inanmaya devam edecektir.
Somatik Sanrı Örneği
Somatik sanrının en yaygın örneklerinden biri, kişinin vücudunda kurtçuk veya böcek invazyonu olduğuna inanmasıdır. Bu kişiler, genellikle vücudunda hareket eden bir şeyler hissettiklerini, kaşınma veya yanma gibi fiziksel belirtiler yaşadıklarını ifade eder.
Somatik deliryum, şizofreni, demans, majör depresyon ve bipolar bozukluk gibi ciddi akıl hastalıklarının bir belirtisi olabilir. Ayrıca, bazı tıbbi durumlar da somatik deliryumun gelişmesine neden olabilir. Somatik deliryumun nedenleri tam olarak bilinmemektedir. Ancak, aşağıdaki faktörlerin rol oynadığı düşünülmektedir:
- Hipokondriya: Hipokondriya, kişinin fiziksel sağlığı hakkında aşırı endişeli olmasıdır. Hipokondriyalı kişiler, genellikle ciddi bir hastalıktan muzdarip olduklarına inanır.
- Endişe: Endişe, kişinin belirsiz bir tehlike veya tehdit hissetmesidir. Endişeli kişiler, genellikle fiziksel sağlıkları hakkında endişelenir.
- Tıbbi durumlar: Bazı tıbbi durumlar, somatik deliryumun gelişmesine neden olabilir. Bu durumlar arasında enfeksiyonlar, kalp hastalıkları, kanser ve demans sayılabilir.
- İlaç kullanımı: Bazı ilaçlar, somatik deliryumun gelişmesine neden olabilir. Bu ilaçlar arasında antikonvülsan ilaçlar, steroidler ve antidepresanlar sayılabilir.
Somatik deliryum, kişinin yaşam kalitesini önemli ölçüde etkileyebilir. Bu nedenle, somatik deliryum yaşayan kişilerin erken tanı ve tedavi alması önemlidir.
Somatik sanrısal bozukluğun tedavisi
Sanrısal bir bozukluk, hasta ve aile üyeleri için çok stresli ve bunaltıcı bir durumdur; hastayı fiziksel durumunda hiçbir sorun olmadığına inandırmak çoğu zaman neredeyse imkansızdır. Somatik sanrı bozuklukları, altta yatan neden ne olursa olsun tedavi edilebilir. Ruh sağlığı uzmanları hastanın ruh halini anlar ve bireye nazikçe nasıl yaklaşacaklarını bilirler.
- Psikoterapi: Psikoterapi, somatik hezeyan tedavisinde en etkili yöntemlerden biri olarak kabul edilir. Bilişsel davranışçı terapi (BDT), somatik deliryumlu kişilerin, kendi fiziksel sağlıkları hakkındaki aşırı endişelerini ve yanlış inançlarını değiştirmelerine yardımcı olabilir. BDT, genellikle bir psikiyatrist veya diğer bir ruh sağlığı uzmanı tarafından uygulanır.
- İlaç tedavisi: Bazı durumlarda, somatik hezeyan tedavisinde ilaç tedavisi de kullanılabilir. Antidepresanlar, antipsikotik ilaçlar ve antikonvülsan ilaçlar, somatik deliryumun semptomlarını azaltmaya yardımcı olabilir. İlaç tedavisinin, bir psikiyatrist veya diğer bir ruh sağlığı uzmanı tarafından gözetim altında yapılması önemlidir.
- Takip: Somati sanrı, genellikle uzun süreli bir tedavi gerektirir. Tedavi sonrasında da, hastanın durumunu takip etmek için düzenli kontroller yapılmalıdır. Aile üyelerinin de, hastanın tedavisine destek olmaları ve sabırlı olmaları önemlidir.
Somatik sanrısı olan birine nasıl yardımcı olabilirim?
Somatik sanrı tedavisi şefkatli ve yargılayıcı olmayan bir yaklaşım gerektirir. Doktorlar psikoterapi ve ilaç tedavisini içeren uzun vadeli bir tedavi planlayabilir. Sanrısal bozukluğun belirtileri ciddi zihinsel ve fiziksel sıkıntılara neden olabilir. Hastanın ailesi ve bakıcıları hastaya şefkatle davranmayı öğrenmelidir. Aile terapisi, somatik sanrıların tedavisinin çok önemli bir yönüdür. Bilişsel-davranışçı terapi de somatik sanrıların tedavisinde faydalıdır.
Somatik sanrı nedir konulu yazımızda kullanılan kaynaklar:
Successful Resolution of Prominent Somatic Delusions Following
