Duyguları Bastırmanın Zararları Var Mı?

Hiç öfke, üzüntü veya korku gibi duyguları hissettiğinizde bunları görmezden gelmeye çalıştınız mı? “Erkek adam ağlamaz” ya da “Duygularını gösteren zayıftır” gibi toplum tarafından dayatılan kalıplar, duygularımızı bastırmamıza neden oluyor. Ancak duyguları bastırmak sadece anı kurtarır; uzun vadede hem fiziksel hem de psikolojik sağlığımıza ciddi zararlar verebilir.

Bu yazıda duyguları bastırmanın zararları, neden duygularımızı bastırdığımız ve bu durumla nasıl başa çıkabileceğimiz üzerine detaylı bilgiler paylaşacağız. Eğer duygularınızı sağlıklı bir şekilde ifade etmeyi öğrenmek istiyorsanız, okumaya devam edin.

Duygu Bastırmak Nedir?

Duyguları bastırmak, bireyin hissettiği duyguları bilinçli veya bilinçsiz bir şekilde görmezden gelmesi veya bastırması anlamına gelir. Özellikle rahatsız edici, utanç verici ya da yıkıcı olarak görülen duygular daha fazla bastırılır.

Bu süreçte:

• Olumsuz duygular tetiklendiğinde birey, bu duyguları yüzleşmek yerine reddetmeyi tercih eder.
• Uzun vadede bu bastırılmış duygular, bireyin ruh sağlığı üzerinde ciddi hasarlara yol açar.

Psikolojide bu duruma “duygusal bastırma” denir ve ne yazık ki farkında olmadan hayat kalitesini düşüren bir alışkanlık haline gelir.

Özellikle toplum da bazı kesimlerin dayattığı normlar sebebiyle, bazı kişiler hislerini ve sezgilerini bastırmak zorunda kalmaktadırlar. Sürekli duyguları bastırmak kişilerin sosyal hayatlarını ileri düzeyde mahvedebilir ve ek olarak çeşitli psikolojik rahatsızlıklara yol açabilir.

Örneğin okulda sürekli zorbalığa uğrayan bir kişi duygularını bastırdığı için kendini kollayamıyor olabilir.

Neden Duygularımızı Bastırırız?

Duygularımızı bastırmamızın birçok nedeni olabilir:

• Toplumsal Baskılar:
  • “Erkek adam ağlamaz” gibi cinsiyetçi söylemler.
  • “Güçlü görünmeliyim” kaygısı.
• Yargılanma Korkusu:
  • Başkalarının düşüncelerinden çekinmek.
• Kültürel Etkiler:
  • Bazı kültürlerde duygularını açığa vurmak zayıflık olarak kabul edilir.
• Anlık Çatışmadan Kaçınma:
  • Tartışma veya üzüntü yaratmamak için duyguları gizlemek.

Duygularını bastıran bireyler genellikle bunun kısa süreli bir çözüm olduğunu düşünse de, aslında duygusal sağlığını tehlikeye atmaktadır.

Duyguları bastırmanın zararları nelerdir?

Duyguları bastırmak, biriken stres ve öfkenin zamanla fiziksel ve ruhsal hastalıklara yol açmasına neden olabilir. İşte bastırılmış duyguların zararlarından bazıları:

Fiziksel Etkiler:

• Yüksek Tansiyon:
  Duyguların bastırılması stres hormonlarını artırarak tansiyon yükselmesine sebep olabilir.
• Sindirim Sorunları:
  Gastrit, ülser, kabızlık gibi sorunların temelinde bastırılmış öfke ve stres yatar.
• Bağışıklık Sisteminin Zayıflaması:
  Sürekli bastırılan duygular, vücut direncini düşürerek hastalıklara açık hale getirir.
• Kas Gerginliği:
  Özellikle çene sıkma ve diş gıcırdatma gibi sorunlar ortaya çıkar.

Psikolojik Etkiler:

Patlayan Duygusal Tepkiler:
Birikmiş duygular, beklenmedik bir anda kontrolsüz şekilde patlayabilir.

Depresyon ve Anksiyete:
Duyguların bastırılması, uzun vadede çözülemeyen bir duygusal yük oluşturur.

Dikkat Dağınıklığı:
Zihinsel enerjinin büyük bir kısmı duyguları bastırmaya harcanır ve odaklanma güçleşir.

Uyku Bozuklukları:
Bastırılan duygular uyku kalitesini bozar ve bireyi uykusuz bırakır.

Bastırılmış Duygular Hangi Hastalıklara Yol Açar?

Bastırılmış duygular, vücudumuzun farklı organları üzerinde de etkili olabilir. Örneğin:

• Korku: Böbrek sorunlarına neden olabilir.
• Öfke: Karaciğeri etkiler ve sindirim problemlerine yol açar.
• Stres ve Kaygı: Kalp çarpıntısı ve mide problemlerini tetikler.

Psikosomatik hastalıkların temelinde duyguların bastırılması yatar.

Duyguları Bastırmaktan Kurtulmak İçin Ne Yapmalıyım?

Duyguların bastırılması ve yüzleştirilmemesi uzun vadede olumsuz sonuçlara sebep olabilir. Her insanın duyguları bastırması ya da bastırma şekli farklıdır.

“Duyguları bastırmak güçlü olmaktır.” → Yanlış!
Duyguları ifade etmek, aslında duygusal zekânın ve içsel gücün bir göstergesidir.

“Duyguları göstermek zayıflıktır.” → Yanlış!
Duygularınızı açıkça ifade etmek, ilişkilerinizi güçlendirir ve sizi daha sağlıklı yapar.

• Duygularınızı tanıyın: Duygularınızı anlamak ve tanımak duygusal sağlığınız için önemlidir. Kendinize şu soruları sorun: Hangi duyguları hissediyorum? Bunlar neden ortaya çıktı?
  
• Duygularınızı ifade edin: Duygularınızı ifade etmek, bunları bastırmaktan daha sağlıklıdır. Bir arkadaşınızla, ailenizle veya terapistinizle konuşabilirsiniz.
  
• Duygularınızla yüzleşin: Duygularınızla yüzleşmek, onları kabul etmek ve işlemek için önemlidir. Kendinize şu soruları sorun: Bu duyguların neden olduğu olumsuz etkiler nelerdir? Bu duyguların üstesinden nasıl gelebilirim?
  
• Duygularınızı yönetin: Duygularınızı yönetmek için farkındalık teknikleri kullanabilirsiniz. Meditasyon, nefes egzersizleri ve yoga gibi teknikler, duygusal sağlığınızı desteklemeye yardımcı olabilir.
  
• Kendinize zaman tanıyın: Duygularınızı işlemek için kendinize zaman tanıyın. Kendinizi zorlamayın ve aceleci davranmayın.

Bu adımları uygulamak duyguları daha az bastırabilir hale gelmenize olanak sağlayabilir. Anlamanız gereken şey, duyguları bastırmanın zararlarının yanı sıra, sürekli kötü bir ruh hali içerisine girmenizdir.

Duygularınızı kontrol etmeyi her halükârda öğrenmeniz gerekmektedir ve bunun için çaba sarf etmeniz gerekmektedir. Aksi halde hayatınızın bir bölümünü duyguları bastırmakla geçirdiğinizi için, iyi bir psikolojiye sahip olamayabilirsiniz.