Erteleyebilme Yeteneği: Başarıya Giden Yol
1960’larda Stanford Üniversitesi’nde görevli Profesör Walter Mischel, bir dizi önemli psikolojik çalışma başlattı. Mischel ve ekibi, deneyleri sırasında yüzlerce çocuğu (çoğu 4-5 yaşlarında) test etti ve sağlık, iş ve yaşamda başarı için en önemli özelliklerden biri olduğuna inanılan şeyi ortaya çıkardı. Gelin, bu deneyde neler olduğuna ve daha da önemlisi, bu bilgiyi nasıl kullanabileceğinize birlikte bakalım.
Başarıya ulaşmak, çoğu zaman anlık zevklerden feragat etmeyi ve uzun vadeli hedeflere odaklanmayı gerektirir. Bu makalede, erteleyebilme yeteneğinin önemini ve bu beceriyi nasıl geliştirebileceğinizi keşfedeceğiz. Okumaya devam edin ve hayatınızda olumlu değişiklikler yapmaya başlayın!
Erteleyebilme Yeteneği ve “Marshmallow Deneyi”

Walter Mischel’in ünlü “Marshmallow Deneyi”, erteleyebilme yeteneğinin önemini çarpıcı bir şekilde gösteren bir çalışmadır. Deneyde, çocuklara bir marshmallow teklif edilmiş ve eğer araştırmacı geri dönene kadar yemedikleri takdirde ikinci bir marshmallow ile ödüllendirilecekleri söylenmiştir. Bu basit deney, çocukların dürtülerini kontrol etme ve uzun vadeli hedeflere odaklanma becerilerini ölçmeyi amaçlamıştır.
Deneyin sonuçları oldukça ilgi çekiciydi. Marshmallow’u yemeden bekleyebilen çocuklar, ilerleyen yaşlarda daha başarılı, daha sağlıklı ve daha mutlu bir yaşam sürdürme eğilimindeydiler. Bu durum, erteleyebilme yeteneğinin yaşam başarısı için kritik bir faktör olduğunu göstermektedir. Bu yetenek, sadece akademik başarıyı değil, aynı zamanda sosyal ilişkileri, stresi yönetme becerisini ve genel yaşam kalitesini de olumlu yönde etkiler.
- Hedeflerinizi net bir şekilde belirleyin.
- Küçük adımlarla başlayın.
- Kendinize ödüller verin.
- Dikkatinizi dağıtan unsurlardan uzak durun.
- Motivasyonunuzu yüksek tutun.
- Kendinize karşı sabırlı olun.
- Başarılarınızı kutlayın.
- Gerekirse yardım alın.
- Olumlu düşünmeye odaklanın.
- Kendinize inanın.
Erteleyebilme yeteneğini geliştirmek için öncelikle hedeflerinizi net bir şekilde belirlemeniz önemlidir. Ne istediğinizi bilmek, motivasyonunuzu artıracak ve uzun vadeli hedeflerinize odaklanmanızı kolaylaştıracaktır. Hedeflerinizi belirledikten sonra, bu hedeflere ulaşmak için küçük adımlar atabilirsiniz. Büyük hedefleri küçük parçalara bölmek, süreci daha yönetilebilir hale getirecek ve motivasyonunuzu korumanıza yardımcı olacaktır.
Kendinize ödüller vermek de erteleyebilme yeteneğinizi geliştirmenin etkili bir yoludur. Belirli bir hedefe ulaştığınızda kendinizi ödüllendirmek, motivasyonunuzu artıracak ve uzun vadeli hedeflerinize ulaşma konusunda sizi teşvik edecektir. Ancak, ödüllerinizin hedeflerinize ulaşmanızı engelleyecek türden olmamasına dikkat edin. Örneğin, sağlıklı beslenme hedefiniz varsa, kendinizi abur cuburla ödüllendirmek yerine, keyif aldığınız sağlıklı bir aktivite ile ödüllendirebilirsiniz.
Erteleyebilme Yeteneğini Etkileyen Faktörler

Erteleyebilme yeteneği, sadece doğuştan gelen bir özellik değildir. Çevresel faktörler ve deneyimler de bu yeteneğin gelişiminde önemli bir rol oynar. Rochester Üniversitesi’nde yapılan bir araştırmada, çocukların güvenilir ve güvenilmez deneyimlere maruz kalmasının, marshmallow deneyindeki performanslarını önemli ölçüde etkilediği gösterilmiştir.
- Güvenilir bir ortam
- Olumlu rol modelleri
- Destekleyici ilişkiler
Araştırmada, güvenilir deneyimlere sahip olan çocukların, araştırmacının sözünü tutacağına inanma olasılıkları daha yüksek olduğu ve bu nedenle marshmallow’u yemek için daha uzun süre bekledikleri bulunmuştur. Bu durum, çevrenin erteleyebilme yeteneği üzerindeki etkisini açıkça göstermektedir.
Bu nedenle, erteleyebilme yeteneğinizi geliştirmek için, çevrenizi dikkatli bir şekilde değerlendirmeniz ve sizi destekleyen, güvenilir ve olumlu insanlarla çevrili olmanız önemlidir. Ayrıca, olumlu rol modelleri edinmek ve destekleyici ilişkiler kurmak da bu yeteneğinizi geliştirmenize yardımcı olacaktır.
Küçük Adımlarla Başlayın
Erteleyebilme yeteneğini geliştirmek için atılacak ilk adım, küçük ve kolayca başarılabilir hedefler belirlemektir. Bu hedefler, sizi zorlamayacak ve motivasyonunuzu yüksek tutacak nitelikte olmalıdır. Örneğin, her gün 15 dakika kitap okumak veya günde bir saat egzersiz yapmak gibi.
Küçük adımlarla başlamak, başarıya ulaşma olasılığınızı artırır ve erteleyebilme yeteneğinizi zamanla geliştirmenize yardımcı olur. Unutmayın, Roma bir günde inşa edilmedi. Başarıya giden yol, sabır ve istikrar gerektirir.
Alışkanlıklarınızı İzleyin
Alışkanlıklarınızı izlemek, erteleyebilme yeteneğinizi geliştirmenin etkili bir yoludur. Hangi alışkanlıklarınızın sizi engellediğini ve hangilerinin size yardımcı olduğunu belirlemek, daha bilinçli kararlar almanıza yardımcı olacaktır.
Alışkanlıklarınızı izlemek için bir günlük tutabilir veya bir alışkanlık takip uygulaması kullanabilirsiniz. Bu sayede, ilerlemenizi takip edebilir ve gerektiğinde stratejilerinizi değiştirebilirsiniz. “Ölçemediğin şeyi yönetemezsin” sözü, bu noktada oldukça anlamlıdır.
“Seinfeld Stratejisi”ni Uygulayın
“Seinfeld Stratejisi”, ünlü komedyen Jerry Seinfeld tarafından kullanılan bir üretkenlik tekniğidir. Bu strateji, her gün belirli bir görevi tamamlamayı ve takvim üzerinde bu görevi işaretlemeyi içerir. Amaç, takvim üzerinde kesintisiz bir “X” zinciri oluşturmaktır.
Bu strateji, motivasyonunuzu yüksek tutmanıza ve ertelemeyi önlemenize yardımcı olur. Zinciri kırmak istemeyeceğiniz için, görevinizi tamamlamak için daha fazla çaba göstereceksiniz. “Disiplin, motivasyonun bittiği yerde başlar” sözü, bu stratejinin temelini oluşturur.
İki Dakika Kuralını Benimseyin
İki dakika kuralı, herhangi bir göreve başlamayı kolaylaştıran basit bir tekniktir. Bu kurala göre, bir görevi iki dakikadan kısa sürede yapabiliyorsanız, hemen yapmalısınız.
Bu kural, ertelemeyi önlemenize ve küçük görevleri hızlı bir şekilde tamamlamanıza yardımcı olur. Ayrıca, büyük ve karmaşık görevleri daha küçük ve yönetilebilir parçalara bölmenize de yardımcı olabilir. “Küçük şeyler, büyük şeylerin başlangıcıdır” sözü, bu kuralın önemini vurgular.
Kendinize Karşı Şefkatli Olun
Erteleyebilme yeteneğini geliştirirken, kendinize karşı şefkatli olmanız önemlidir. Herkes zaman zaman erteleyebilir ve bu normaldir. Önemli olan, hatalarınızdan ders çıkarmak ve tekrar denemektir.
Kendinize karşı acımasız olmak yerine, kendinizi motive edin ve destekleyin. Unutmayın, “Başarı, başarısızlığın panzehiridir”. Kendinize inanın ve pes etmeyin.
Olumlu Bir Ortam Yaratın
Olumlu bir ortam, erteleyebilme yeteneğinizi geliştirmenize yardımcı olabilir. Sizi destekleyen, motive eden ve ilham veren insanlarla çevrili olmak, hedeflerinize ulaşma konusunda size güç verecektir.
Ayrıca, çalışma veya yaşam alanınızı düzenli ve motive edici hale getirmek de önemlidir. Dağınık ve karmaşık bir ortam, dikkatinizi dağıtabilir ve ertelemeye yol açabilir. “Düzen, zihnin yansımasıdır” sözü, bu noktada önemlidir.
Hedeflerinizi Görselleştirin
Hedeflerinizi görselleştirmek, motivasyonunuzu artırmanın ve ertelemeyi önlemenin etkili bir yoludur. Hedeflerinize ulaştığınızı hayal etmek, size ilham verecek ve harekete geçmenizi sağlayacaktır.
Hedeflerinizi görselleştirmek için bir vizyon panosu oluşturabilir veya sadece gözlerinizi kapatıp hedeflerinize ulaştığınızı hayal edebilirsiniz. “Hayal gücü, bilgiden daha önemlidir” sözü, bu tekniğin gücünü vurgular.
Mükemmeliyetçilikten Kaçının
Mükemmeliyetçilik, ertelemeye yol açan önemli bir faktördür. Her şeyin mükemmel olmasını beklemek, başlamayı zorlaştırır ve motivasyonunuzu azaltır.
Mükemmeliyetçilikten kaçınmak için, “yeterince iyi” ilkesini benimseyin. Unutmayın, “Mükemmeliyet, ilerlemenin düşmanıdır”. Başlamak, mükemmel olmaktan daha önemlidir.
Kendinizi Ödüllendirin
Başarılarınızı kutlamak, motivasyonunuzu artırmanın ve erteleyebilme yeteneğinizi geliştirmenin önemli bir parçasıdır. Herhangi bir hedefe ulaştığınızda, kendinizi ödüllendirin.
Ödülleriniz, sizi mutlu eden ve motive eden şeyler olabilir. Örneğin, sevdiğiniz bir aktiviteyi yapmak, yeni bir kitap almak veya arkadaşlarınızla dışarı çıkmak gibi. “Ödül, çabanın meyvesidir” sözü, bu noktada anlamlıdır.
Ertelemeyi Bırakmanın Gücü

Psikolog Wilhelm Stekel’in dediği gibi, “Erteleme, yaşamın hırsızıdır.” Ertelemek, sadece zamanımızı çalmakla kalmaz, aynı zamanda potansiyelimizi gerçekleştirmemizi de engeller. Ertelemeyi bırakmak, hayatımızın kontrolünü elimize almak ve hayallerimize ulaşmak için atacağımız en önemli adımlardan biridir.
“Yarın, dünün yapılması gereken işlerini yapmaya çalışanlar için asla gelmez.” – Seneca
Seneca’nın bu sözü, ertelemenin bizi nasıl bir kısır döngüye soktuğunu ve geleceğimizi nasıl etkilediğini açıkça göstermektedir. Ertelenen her iş, üzerimizde bir yük oluşturur ve gelecekte daha da zorlaşır. Bu nedenle, ertelemeyi bırakmak, sadece zamanımızı değil, aynı zamanda enerjimizi ve motivasyonumuzu da korumamızı sağlar.
Toparlayacak Olursak, Ertelemeyi Bırakmak İçin…
Erteleyebilme yeteneği, yaşamımızın her alanında başarıya ulaşmamızı sağlayan kritik bir beceridir. Bu yeteneği geliştirmek için küçük adımlar atmak, alışkanlıklarımızı izlemek, “Seinfeld Stratejisi”ni uygulamak, iki dakika kuralını benimsemek, kendimize karşı şefkatli olmak, olumlu bir ortam yaratmak, hedeflerimizi görselleştirmek, mükemmeliyetçilikten kaçınmak ve kendimizi ödüllendirmek önemlidir.
- Küçük adımlarla başlayın: Büyük hedefleri küçük parçalara bölerek, süreci daha yönetilebilir hale getirin ve motivasyonunuzu koruyun.
- Alışkanlıklarınızı izleyin: Hangi alışkanlıklarınızın sizi engellediğini ve hangilerinin size yardımcı olduğunu belirleyerek, daha bilinçli kararlar alın.
- “Seinfeld Stratejisi”ni uygulayın: Her gün belirli bir görevi tamamlayarak, takvim üzerinde kesintisiz bir “X” zinciri oluşturun ve motivasyonunuzu yüksek tutun.
- İki dakika kuralını benimseyin: İki dakikadan kısa sürede yapabileceğiniz görevleri hemen yapın ve ertelemeyi önleyin.
- Kendinize karşı şefkatli olun: Hatalarınızdan ders çıkarın, kendinizi motive edin ve pes etmeyin.
Ertelemeyi bırakmak, sabır ve istikrar gerektiren bir süreçtir. Ancak, bu süreçte başarılı olmak, hayatınızın kontrolünü elinize almanızı ve hayallerinize ulaşmanızı sağlayacaktır. Unutmayın, “Her şeyin bir başlangıcı vardır”. Bugün başlayın ve ertelemeyi bırakın!
Ertelemeyi bırakmak, sadece zamanımızı değil, aynı zamanda enerjimizi ve motivasyonumuzu da korumamızı sağlar. Bu sayede, daha üretken, daha başarılı ve daha mutlu bir yaşam sürebiliriz. Ertelemeyi bırakmak, kendimize yapacağımız en büyük iyiliklerden biridir.
Son olarak, ertelemeyi bırakmanın bir son değil, bir başlangıç olduğunu unutmayın. Bu süreçte inişler ve çıkışlar yaşayabilirsiniz. Önemli olan, pes etmemek ve her zaman daha iyi olmak için çaba göstermektir. Ertelemeyi bırakmak, hayatınızı değiştirecek bir adımdır. Bu adımı atın ve potansiyelinizi keşfedin!
Bir zamanlar, genç bir adamın hayalini gerçekleştirmek için bir yıl boyunca sabırla çalıştığına tanık oldum. Her gün, kendisine koyduğu hedeflere ulaşmak için disiplinli bir şekilde çabaladı. Ancak, bazı günler motivasyonunu kaybetti ve “yarın yaparım” diyerek ertelemeye başladı. Zamanla bu ertelemeler, onun hayallerine giden yolu yavaşlattı. Sonunda fark etti ki, başarıya ulaşmak için zaman yönetimi ve irade gücü şart. Bu hikaye, yazının ana temasına ışık tutuyor; ertelemenin bizi nasıl geriye götürebileceğini gösteriyor.
Yazıda Mischel’in çalışmalarına verdiğiniz önem takdire şayan, ancak ertelemeyi sadece bir olumsuzluk olarak görmek yeterli olmayabilir. Belki de ertelemek, bazen düşünmek ve hazırlık yapmak için bir fırsat olarak da değerlendirilebilir. Yine de, yazının sonunda sunduğunuz pratik öneriler için teşekkür ederim; bu tür stratejiler, ertelemenin üstesinden gelmek için oldukça faydalı olabilir. Yazınızı okurken bu konu üzerinde daha fazla düşünmeye teşvik edildim.
Yorumunuz için çok teşekkür ederim. yazımda mischel’in çalışmalarına odaklanırken ertelemenin potansiyel olumlu yönlerini yeterince vurgulamamış olmam, haklı bir eleştiri. aslında, bazen erteleme gerçekten de daha iyi bir planlama, daha derinlemesine düşünme ve hatta tükenmişliği önleme aracı olabilir. bu noktayı gözden kaçırmış olmam, yazımı daha tek boyutlu hale getirmiş. pratik önerilerin faydalı bulunması ise beni mutlu etti. amacım, ertelemenin üstesinden gelmek isteyenlere somut adımlar sunmaktı. geri bildiriminiz, gelecekteki yazılarımda konuyu daha geniş bir perspektiften ele almam için bana ilham verdi. diğer yazılarıma da göz atarsanız sevinirim, eleştirileriniz benim için çok değerli.