Yeni Yıl Kararlarında Başarısız Olmanın Nedenleri ve Çözüm Yolları

Yeni yıl kararları almak, umutla dolu bir başlangıç yapmanın heyecan verici bir yoludur. Ancak, istatistikler acımasızdır: Yeni yıl kararlarının %81 ila %92’si başarısızlıkla sonuçlanır. Bu, on kişiden en az sekizinin eski alışkanlıklarına geri döndüğü anlamına gelir. Davranış değişikliği zorlu bir süreçtir, kabul etmek gerekir. Peki, neden bu kadar zorlanırız ve yeni alışkanlıklar neden kalıcı olmaz? Bu makalede, davranış değişikliğinin önündeki engelleri ve bu engelleri aşmanın yollarını inceleyeceğiz. Unutmayın, her değişim bir adımla başlar.

Bu yazıda, yeni alışkanlıklar edinme sürecinde karşılaşılan yaygın sorunları ve bu sorunlara yönelik pratik çözümleri ele alacağız. Amacımız, size sürdürülebilir davranış değişiklikleri için gerekli araçları sunmak ve hedeflerinize ulaşmanıza yardımcı olmaktır. Okumaya devam edin ve başarısızlık döngüsünü kırmak için neler yapabileceğinizi keşfedin.

Tek Seferde Her Şeyi Değiştirmeye Çalışmak

Davranış değişikliği uzmanlarına göre, aynı anda çok sayıda alışkanlığı değiştirmeye çalışmak başarısızlığa davetiye çıkarmaktır. Stanford Üniversitesi’nden BJ Fogg, en fazla üç alışkanlığı aynı anda değiştirmeyi öneriyor. Ancak, Fogg’un bahsettiği alışkanlıklar son derece küçük adımlardan oluşuyor. Örneğin, günde tek dişinizi fırçalamak, bir şınav çekmek veya yataktan kalkarken “Harika bir gün olacak” demek gibi. Yani, yeni alışkanlıklarınızı bu kadar küçük tutsanız bile, aynı anda en fazla üç alışkanlık üzerinde çalışmalısınız.

Kişisel olarak, ben her seferinde hayatıma bir yeni davranış yerleştirmeye odaklanmayı tercih ediyorum. Bu alışkanlık rutin haline geldikten sonra, bir sonrakine geçiyorum. Örneğin, altı ay boyunca her Pazartesi, Çarşamba ve Cuma günleri spor salonuna gitmeye odaklandım. Bu rutin haline geldiğinde, bir sonraki alışkanlığıma geçtim: Her Pazartesi ve Perşembe yeni bir makale yazmak. Bu sefer, yeni alışkanlığımın yaşam tarzımın bir parçası haline gelmesi için sekiz ay harcadım. Ardından, her gün diş ipi kullanmaya başladım. Ve böyle devam ediyor. Anladınız sanırım.

• Aynı anda çok fazla şeyi değiştirmeye çalışmak motivasyonu azaltır.
• Küçük adımlarla başlamak başarı olasılığını artırır.
• Bir alışkanlık rutin haline geldikten sonra bir sonrakine geçmek sürdürülebilirliği sağlar.
• Öncelikle en önemli alışkanlığa odaklanmak diğer alanlarda da iyileşmeye yol açabilir.
• Alışkanlıkları hayatınıza entegre etmek zaman ve sabır gerektirir.
• Küçük başarılar motivasyonu artırır ve devamlılığı teşvik eder.
• Kendinize karşı nazik olmak ve hataları affetmek önemlidir.
• Alışkanlıklarınızı destekleyen bir çevre oluşturmak başarıyı kolaylaştırır.
• Hedeflerinizi yazılı olarak belirlemek ve düzenli olarak gözden geçirmek faydalıdır.
• Gerekirse profesyonel yardım almak veya bir destek grubuna katılmak motivasyonu artırabilir.

Çok sayıda hedef belirlemek yerine, tek bir hedefe odaklanmak ve o hedefi gerçekleştirmek için adım adım ilerlemek daha etkili bir yaklaşımdır. Bu, hem motivasyonunuzu korumanıza yardımcı olur hem de başarıya ulaşma olasılığınızı artırır. Unutmayın, Roma bir günde inşa edilmedi.

Küçük adımlarla başlamak, büyük hedeflere ulaşmanın en sürdürülebilir yoludur. Kendinize karşı sabırlı olun ve her küçük başarıyı kutlayın. Zamanla, bu küçük adımlar büyük değişimlere dönüşecektir. Seneca’nın dediği gibi, “Her güçlükte bir fırsat vardır.”

Çok Büyük Bir Alışkanlıkla Başlamak

Leo Babauta’nın dediği gibi, “Öyle kolaylaştırın ki hayır diyemeyesiniz.” Bir alışkanlığı gerçekleştirme motivasyonunu haritalandırsaydık, çoğu davranış için şöyle bir şey görünürdü: Başka bir deyişle, yeni bir alışkanlığın en zor kısmı, davranışa başlamaktır. İşten yorucu bir günün ardından spor salonuna gitmek için çok fazla motivasyon gerekir, ancak egzersize başladıktan sonra bitirmek için çok fazla irade gerekmez. Bu nedenle, yeni bir davranış oluşturmak için yapabileceğiniz en iyi şeylerden biri, dikkat çekici derecede küçük bir alışkanlıkla başlamaktır.

Yeni alışkanlıklar tehdit edici olmamalıdır. Her gün yapılması kolay ve makul görünen çok küçük bir davranışla başlayın. Günde 50 şınav çekmek mi istiyorsunuz? 5 veya 10 gibi kolay bir şeyle başlayın. Daha fazla kitap okumak mı istiyorsunuz? Her gece iki sayfa okuyarak başlayın. Sonunda meditasyon yapmaya başlamak mı istiyorsunuz? Her sabah bir dakika meditasyon yapın. Bir ay sonra, iki dakikaya çıkarabilirsiniz.

• Hedefi küçültmek başlangıç motivasyonunu artırır.
• Kolayca uygulanabilir adımlar alışkanlığın sürdürülebilirliğini sağlar.
• Zamanla, küçük adımlar daha büyük hedeflere ulaşmaya yardımcı olur.

Küçük adımlarla başlamak, büyük hedeflere ulaşmanın anahtarıdır. Kendinize karşı sabırlı olun ve her küçük başarıyı kutlayın. Zamanla, bu küçük adımlar büyük değişimlere dönüşecektir. Unutmayın, her yolculuk tek bir adımla başlar.

Başlangıçta küçük adımlar atmak, motivasyonunuzu yüksek tutmanıza ve alışkanlığınızı sürdürmenize yardımcı olur. Kendinizi zorlamak yerine, kolayca yapabileceğiniz bir hedef belirleyin ve zamanla bu hedefi kademeli olarak artırın. Bu yaklaşım, alışkanlığınızın kalıcı hale gelmesini sağlayacaktır. Konfüçyüs’ün dediği gibi, “En uzun yolculuk bile tek bir adımla başlar.”

Sonuç Değil, Ritüel Aramak

Hedefler ve kararlar hakkındaki neredeyse her konuşma, bir tür sonuç üzerine odaklanmıştır. Ne başarmak istiyorsunuz? Ne kadar kilo vermek istiyorsunuz? Ne kadar para biriktirmek istiyorsunuz? Kaç kitap okumak istiyorsunuz? Ne kadar daha az içmek istiyorsunuz? Doğal olarak, sonuç odaklıyız çünkü yeni davranışlarımızın yeni sonuçlar vermesini istiyoruz.

İşte sorun: Yeni hedefler yeni sonuçlar vermez. Yeni yaşam tarzları verir. Ve bir yaşam tarzı bir sonuç değil, bir süreçtir. Bu nedenle, tüm enerjiniz daha iyi sonuçlar kovalamak yerine daha iyi ritüeller inşa etmeye gitmelidir. Ritüeller, davranışları alışkanlıklara dönüştüren şeydir. Tony Schwartz’ın sözleriyle, “Bir ritüel, belirli bir zamanda yaptığınız, zamanla otomatik hale gelen ve artık çok fazla bilinçli niyet veya enerji gerektirmeyen son derece kesin bir davranıştır.” Yeni bir alışkanlık istiyorsanız, yeni bir ritüele aşık olmalısınız.

Yeni alışkanlıklar edinmek, sadece hedeflere ulaşmakla ilgili değildir; aynı zamanda yeni bir yaşam tarzı benimsemekle ilgilidir. Bu nedenle, enerjinizi sonuçlara odaklanmak yerine, davranışlarınızı destekleyen ritüeller oluşturmaya harcayın.

Çevreyi Değiştirmemek

Olumsuz bir ortamda sürekli olarak olumlu alışkanlıklara bağlı kalan birini hiç görmedim. Bu ifadeyi birçok farklı şekilde çerçeveleyebilirsiniz: Sürekli olarak sağlıksız yiyeceklerle çevriliyseniz, her zaman sağlıklı beslenmek neredeyse imkansızdır. Sürekli olarak olumsuz insanlarla çevriliyseniz, her zaman olumlu kalmak neredeyse imkansızdır. Sürekli olarak kısa mesajlar, bildirimler, e-postalar, sorular ve diğer dijital dikkat dağıtıcı unsurlarla bombardıman ediliyorsanız, tek bir göreve odaklanmak neredeyse imkansızdır. Sürekli olarak alkolle çevriliyseniz, içmemek neredeyse imkansızdır. Ve böyle devam ediyor.

Nadiren kabul ederiz (veya hatta fark ederiz), ancak davranışlarımız genellikle içinde bulunduğumuz ortama basit bir yanıttır. Aslında, bugün sahip olduğunuz yaşam tarzının (tüm alışkanlıklarınızın) büyük ölçüde her gün yaşadığınız ortamın bir ürünü olduğunu varsayabilirsiniz. Yeni bir alışkanlığı kolaylaştıracak en büyük değişiklik, o alışkanlığın başarılı olmasını sağlamak için tasarlanmış bir ortamda gerçekleştirmektir.

Olumlu Alışkanlıkları Destekleyen Bir Ortam Yaratmak

Örneğin, diyelim ki yeni yıl kararınız hayatınızdaki stresi azaltmak ve daha odaklanmış bir şekilde yaşamak. İşte mevcut durum: Her sabah, telefonunuzdaki alarm çalıyor. Telefonu alıyorsunuz, alarmı kapatıyorsunuz ve hemen e-postaları ve sosyal medyayı kontrol etmeye başlıyorsunuz. Yataktan kalkmadan önce bile, zaten yarım düzine yeni e-postayı düşünüyorsunuz. Belki de birkaçını zaten yanıtladınız. Ayrıca Facebook, Twitter ve Instagram’daki en son güncellemelere göz attınız, bu nedenle bu mesajlar ve başlıklar da zihninizde yüzüyor. Henüz giyinmediniz bile, ancak zihniniz zaten dağınık ve stresli.

Bu sahne size tanıdık geliyorsa ve alışkanlığınızı değiştirmek istiyorsanız, o zaman yapmanın en kolay yolu çevrenizi değiştirmektir. Telefonunuzu odanızda tutmayın. Telefon, dikkat dağıtıcı unsurların kaynağıdır ve sabah rutininizi sabote eder. Bunun yerine, telefonunuzu başka bir odada veya en azından yataktan uzakta tutun. Bu, alarmı kapatmak için yataktan kalkmanızı gerektirecek ve e-postaları ve sosyal medyayı kontrol etme dürtüsüne direnmek için size zaman tanıyacaktır.

Alışkanlıkları Destekleyen Ortamlar Oluşturmak

Olumlu alışkanlıkları destekleyen bir ortam yaratmak, davranış değişikliğinin önemli bir parçasıdır. Çevrenizi, hedeflerinize ulaşmanızı kolaylaştıracak şekilde düzenleyin. Örneğin, sağlıklı beslenmek istiyorsanız, evinizde sağlıklı yiyecekler bulundurun ve sağlıksız atıştırmalıklardan uzak durun.

Çevrenin Alışkanlıklar Üzerindeki Etkisi

Çevreniz, alışkanlıklarınız üzerinde büyük bir etkiye sahiptir. Olumlu alışkanlıkları destekleyen bir ortam yaratmak, başarı olasılığınızı artırır. Örneğin, düzenli olarak egzersiz yapmak istiyorsanız, spor salonuna yakın bir yerde yaşamak veya evinizde egzersiz ekipmanları bulundurmak faydalı olabilir.

Dijital Ortamın Etkisi

Günümüzde dijital ortam, alışkanlıklarımız üzerinde önemli bir etkiye sahiptir. Sürekli olarak bildirimler ve sosyal medya güncellemeleriyle bombardıman edilmek, odaklanmayı zorlaştırır ve stresi artırır. Bu nedenle, dijital ortamınızı bilinçli bir şekilde düzenlemek ve dikkat dağıtıcı unsurlardan uzak durmak önemlidir.

Olumsuz Çevreden Uzaklaşmak

Olumsuz bir çevrede yaşamak, olumlu alışkanlıklar edinmeyi zorlaştırır. Eğer mümkünse, sizi desteklemeyen insanlardan ve ortamlardan uzak durun. Kendinizi, hedeflerinize ulaşmanıza yardımcı olacak kişilerle ve ortamlarda çevreleyin.

Bilinçli Seçimler Yapmak

Çevrenizi kontrol edemeseniz bile, çevrenize nasıl tepki vereceğinizi kontrol edebilirsiniz. Bilinçli seçimler yaparak, olumsuz etkileri en aza indirebilir ve olumlu alışkanlıklarınızı destekleyebilirsiniz.

Esnek Olmak

Hayat her zaman planlandığı gibi gitmez. Beklenmedik durumlarla karşılaştığınızda, esnek olun ve alışkanlıklarınızı buna göre ayarlayın. Mükemmeliyetçilikten kaçının ve kendinize karşı nazik olun.

Çevresel Faktörlerin Önemi

Unutmayın, davranış değişikliği sadece bireysel bir çaba değildir. Çevresel faktörler de büyük bir rol oynar. Bu nedenle, hedeflerinize ulaşmanızı kolaylaştıracak bir ortam yaratmak için elinizden geleni yapın.

“İnsanlar çevrelerini yarattıktan sonra, çevreleri de onları yaratır.” – Winston Churchill

Churchill’in bu sözü, çevrenin insan davranışları üzerindeki derin etkisini vurgulamaktadır. Olumlu bir çevre, olumlu alışkanlıkları teşvik ederken, olumsuz bir çevre ise olumsuz alışkanlıkları destekler. Bu nedenle, bilinçli bir şekilde çevremizi şekillendirerek, kendi kaderimizi de şekillendirebiliriz. Unutmayın, çevre sadece fiziksel bir mekan değil, aynı zamanda sosyal ilişkilerimiz, düşünce kalıplarımız ve inançlarımızdan da oluşur.

Toparlayacak Olursak: Sürdürülebilir Değişim İçin İpuçları

Yeni yıl kararları alırken veya herhangi bir davranış değişikliği sürecinde, başarısızlığın yaygın nedenlerini anlamak ve bu nedenlere yönelik çözümler geliştirmek önemlidir. Bu makalede ele aldığımız sorunlar ve çözümler, size sürdürülebilir değişim için bir yol haritası sunmaktadır.

Davranış değişikliği zorlu bir süreç olsa da, doğru stratejilerle ve sabırla hedeflerinize ulaşabilirsiniz. İşte size yardımcı olacak bazı önemli noktalar: Aynı anda çok fazla şeyi değiştirmeye çalışmaktan kaçının, küçük adımlarla başlayın, sonuçlara değil ritüellere odaklanın ve olumlu alışkanlıkları destekleyen bir ortam yaratın.

• Hedeflerinizi net bir şekilde belirleyin: Ne başarmak istediğinizi tam olarak bilin ve hedeflerinizi yazılı olarak ifade edin.
• Küçük adımlarla başlayın: Büyük hedefleri küçük, yönetilebilir adımlara bölün ve her adımda başarıyı hedefleyin.
• Ritüeller oluşturun: Alışkanlıklarınızı destekleyen günlük ritüeller geliştirin ve bu ritüellere sadık kalın.
• Çevrenizi düzenleyin: Olumlu alışkanlıkları teşvik eden ve olumsuz alışkanlıklardan uzaklaştıran bir ortam yaratın.
• Kendinize karşı sabırlı olun: Davranış değişikliği zaman alır ve iniş çıkışlar yaşanabilir. Kendinize karşı nazik olun ve hatalarınızdan ders çıkarın.

Unutmayın, davranış değişikliği bir maratondur, kısa bir sprint değil. Kendinize karşı sabırlı olun, küçük adımlarla ilerleyin ve her başarıyı kutlayın. Zamanla, yeni alışkanlıklarınız yaşam tarzınızın bir parçası haline gelecektir.

Son olarak, unutmayın ki her bireyin deneyimi farklıdır. Kendinize en uygun stratejileri bulmak için denemeler yapın ve gerekirse profesyonel yardım alın. Başarıya giden yolda size rehberlik edecek birçok kaynak ve uzman bulunmaktadır.

Değişim, hayatın kaçınılmaz bir parçasıdır. Önemli olan, değişime açık olmak ve kendimizi geliştirmek için çaba göstermektir. Unutmayın, her yeni gün bir başlangıçtır ve her zaman daha iyi bir versiyonunuz olmak için bir fırsat vardır.