Günümüzde bir kesimin açlık çektiği, bir kesimin ise çeşitli kilo problemleri yaşadığını artık biliyoruz. DSÖ’ye göre açlık sınırında yaşayan kişi sayısı 2022 yılı ile birlikte, 1 Milyar’ı geçmiş bulunmaktadır. Sadece 2019 yılında açlık çeken insan sayısı 690 milyon olarak bilinmekteydi.
Bu sayı korkunç bir şekilde yükselmektedir. Kilo vermek için hiç şüphesiz bir yere kadar irade kontrolü gerekir. İşte bu yazıda kilo vermek için iradenin nasıl kullanılacağını ve nasıl gelişeceğini anlatacağım.
Kilo vermek istiyorum, ama aynı zamanda irade zayıflığı yaşıyorum mu diyorsunuz?
Çoğu zaman diyet yapmak spora başlamak istediniz, ancak bir Pazartesi günü daha geldi geçti ve hayaller hayal olarak mı kaldı? Sizin için kilo vermek tamamen bir hayal olarka düşünebilirsiniz. Tıpkı İngilizce öğrenemediğini söyleyen kişilerin, ne yapsam olmuyor ben İngilizce öğrenemiyorum demesi gibi. Bu aslında irade zayıflığından kaynaklanır.
Hiç şüphesiz bazı konularda irade kontrolü çok zordur. Diyet yapmak istersiniz karşınıza en sevdiğiniz bir tatlı çıktığında içinizden, “-ya, Pazartesi başlarsın” düşüncesi geçiyor ve belki de bunu uyguluyorsunuz. Yani işi Pazartesi’ye bırakıyorsunuz.
İrade bir kas gibidir, kullandıkça gelişir. İrade zayıflığı konusunda vereceğimiz bu tavsiyeler kilo vermek isteyenler ve diyet yapma sürecine giren kişiler için geçerlidir. Asıl irade kontrolü adı altında bir makaleyi yakın bir zamandan paylaşıma açacağız.
Peki kilo verme iradesine sahip olmadığınızı düşünüyorsanız ne yapmalısınız?
Yeni başlıyorsanız kilo verme sürecini sıkıcı ve monoton değil, heyecan verici ve yaratıcı bir olay haline getirmeye çalışın. Ufak hedefler belirleyin ve ufaktan büyüğe bir sıralamada hedeflerinize ulaşmaya çalışın. Direkt olarak ağır bir diyetle başladıysanız, bu size olumsuz sonuçlar doğurur (çabuk sıkılma, sinir krizi, geçmek bilmeyen yorgunluk vb.).
Yolculuğunuzun en başında basit bir hedef belirleyin: 1 haftada 1-2 kg verin. Buna ulaştığınızda ikinci haftanın amacı sonucu korumak olmalıdır. Gün sayısını ve elde edilen sonucu gösteren bir grafik çizebilir ve buzdolabına veya başka bir yere asabilirsiniz. Yani ufaktan başlayın.
İrade gücü nasıl geliştirilir?
Eğer daha önceden başarılı olmak istediğiniz bir işte başarısızlığa uğramışsanız, ikinci denemenizde bu istenilen konuda başarılı olmanız daha da yakındır. En azından bu konuda daha rahat harekete geçersiniz. Bunun asıl sebebi başta da belirtildiği gibi irade arttırmak için sürekli iradeyi zorlayacak şeyler yapılması gerekiyor. Kilo veremiyorum diyor olabilirsiniz hiç sorun değil, eğer kilo vermeye çok yeni başlıyorsanız bu gayet normaldir. Çünkü bir anda sonuç bekliyor olabilir veya haddinden fazla bir şekilde ağır diyetler uyguluyor olabilirsiniz.
Kaslarınızı geliştirmek için sürekli spor veya aralıklar ile ağırlık kaldırma egzersizleri uygulamanız gerekiyor. Aynı şekilde irade zayıflığını veya daha doğrusu irade arttırmak için iradeyi kullanmak gerekiyor.
Bilim adamları, bir kişinin iradesini güçlendirmenin mümkün olup olmadığını öğrenmek istediler ve bu konuda bir çalışma gerçekleştirdiler. Seçtikleri her hastaya bir kalem ve kapağında “Bu haftaki hedeflerim” yazan boş bir defter verdiler. Kapağın arkasındaki talimatlar şöyleydi: “Yapacağınız her şeyi listeleyin. Örneğin, bu hafta yürüyüşe çıkmak istiyorsanız, ne zaman ve nereye gitmeyi planladığınızı yazın.”
Başlangıç olarak bir hedef belirten kişiler başarıya daha yakındır
Araştırmacılar, hastalardan belirli planlarla defterleri doldurmalarını istedi ve ardından hedefleri yazanların durumunu, aynı defterleri alan ancak çok tembel olan ve bunlara hiçbir şey yazmayanların durumuyla karşılaştırdı.
Bu araştırmanın sonuçlarına kısaca değinmek gerekirse; yapmak istedikleri hedefleri yazan kişilerin 4-5 aylık süre sonunda bu hedefler doğrultusunda çalışmalara devam ettiği ve kendilerini bu yönde oldukça geliştirdikleri görülmüştür. Yazmayanlar ve tembel olarak sınıflandırılan kişiler ise, araştırma sonrasında kesinlikle yapmak istedikleri hedefe ait hiç bir şey yapmamışlardır.
Notları inceledikten sonra bilim adamları, en iyi sonuçların, defterlerini ayrıntılı ve belirli hedeflerle dolduranların elde ettiğini kaydetmiştir.
Buradan anlayacağımız şey bir şeye başlarken plan gerçekten çok önemlidir. Bu yazının konusu kilo vermede irade olduğu için, şimdi sizlere bu irade gelişimi için birkaç basit adımdan bahsetmek isterim.
Kilo vermek için irade geliştirme adımları
İrade, kritik bir durumda nasıl davranacağınızı önceden düşünerek geliştirilebilen öz disiplindir. Kilo veremiyorum demek yerine, iradem neden zayıf ve neler yapabilim bu konuda diyerek kendi açıklarınızı onarmanız gerekiyor. İrade gelişimi bir anda çelik gibi bir irade ile sonuçlanmaz, fakat bu konuda çok ciddi ilerleme kaydedebilirsiniz.
İşte bizim değindiğimiz konuda yani kilo vermede irade gelişimi için bazı öneriler:
- Neden kilo vermek istediğinizi 10 maddelik bir liste yazın ve bu listeyi günde en az iki kez okumaya kendinizi zorlayın.
- Gün boyunca yediğiniz tüm yiyecekleri uygulamaya kaydetmeye başlayın ve kalori sayın. Dahası, kendinizi yemekle sınırlamanıza bile gerek yok. Her gün yediğiniz her şeyi uygulamaya koyma alışkanlığı edinin. Ek olarak aralıklı oruç tutmayı bile deneyebilirsiniz.
- Yorulduğunuz ve aşırı yemeye başladığınız tüm kritik durumları düşünün. Kendinizi bir daha bu durumda bulduğunuzda, pes etmeden ve ağzınıza başka bir kaşık koymadan önce, hazırladığınız yanıtı okuyun. Kısacası sizi motive eden o başlangıç kıvılcımını hatırlayın.
- İşten geldiniz ve buzdolabını açtınız, o da ne! Karşınızda mükemmel bir tatlı var ve size bakıyor. Şöyle düşünün o tatlıyı yediğiniz zaman zevki bir kaç dakika sonra kendini yitirecek ve yediğiniz tatlının pek anlamı kalmayacak. Üstelik devam eden süreçte daha da acıkmış olacaksınız.
- Kendiniz gibi düşünen insanların olduğu ortamlara katılın. Bu nasıl olabilir diyorsanız şu şekilde: Çeşitli Facebook, Telegram, Whatsapp gibi gruplara katılabilirsiniz. Bunu yapmanızdaki asıl amaç başkalarının tecrübelerinden faydalanmaktır.
- Hareketsiz bir yaşam sürüyorsanız, hayatınıza biraz hareket katmayı deneyebilirsiniz. Her gün düzenli olarak egzersiz yapmaya çalışın. Fazla ağır olmasın, bunu yapmanızda ki asıl amacınız irade gelişimi olduğunu unutmayın.
- Şekerli gıdalar irade zayıflığını tetiklemektedir. Şekerin zararlarını artık akşam haberlerinde gördüğümüz bu zamanda, pek bilinmeyen psikolojik zararı ise insanın modunu düşürmesidir. Modunuz düşerse, iradeniz de düşer.
Görüyorsunuz ki irade, ulaşılmaz bir şey değildir. Fakat aynı zamanda yukarıdan bir hediye de değildir. Bu bir yaşam tarzı, düşünme, arzularınızı ve daha sonraki eylemler için fırsatlarınızı birbirine bağlayan bir şeydir. Bu yazıda irade zayıflığı yaşadığını düşünenler için ve kilo veremiyorum diyenler için bazı tavsiyelerde bulunduk. Umarım istenilen konuda gerekli bilgiyi sağlamaktadır.
Kaynaklar:
https://www.psychologytoday.com/us/blog/happiness-in-world/201303/alternative-willpower-losing-weight
https://www.sharecare.com/health/weight-loss/how-important-willpower-losing-weight
