Kendine Güven Duygusunu Geliştirmenin Yolları

Lise birinci sınıftaydım ve basketbol takımımız sezona bir mağlubiyet serisiyle başlamıştı. Bir gün antrenmanda, takımımız biraz özgüven bulmak ve sezonun ilk galibiyetini almak için çabalarken, koçumuz bizi bir araya topladı ve o zamandan beri aklımdan çıkmayan bir şey söyledi. Grubumuza baktı ve “Güven sadece sergilenen yetenektir” dedi. Başka bir deyişle, sahaya çıkıp her maçı kazanacağımıza inanan bir takım olmak istiyorsak, yeteneğimizi tekrar tekrar sergileyen bir takım olmalıydık. Bunun büyük yollarla olması gerekmiyordu – bu bir serbest atış yapmakla, savunmaya geri dönmekle ya da adamını dışarıda tutmak ve bir ribaund almakla başlayabilirdi. Ama eğer yeteneğimizi sergilersek, o zaman güven gelecekti.

O zamana kadar sadece bazen kendinize güvendiğinizi, bazen de güvenmediğinizi ve bu kadar olduğunu varsaymıştım. Ama bu, bunu düşünmenin tamamen farklı bir yoluydu. Bir şeyi yapma yeteneğinizi sergileyebilirseniz – ister serbest atış yapmak, ister bir matematik problemini çözmek veya bir şeker çubuğu satmak olsun – o zaman doğal olarak onu tekrar yapma yeteneğinize güveneceksiniz. Eylemlerimi zihniyetimi yönlendirmek için kullanmayı hiç düşünmemiştim. Aslında, herkesin her zaman tam tersini söylediği görülüyordu. “Önce kendinize inanmalısınız, sonra başaracaksınız.” Ya da, “Keşke kendinize inanmayı öğrenebilseniz, o zaman durdurulamaz olurdunuz.” Bunun yerine, koçum, “Önce yeteneğini sergile. Kendine kanıtla, sonra inanacaksın” diyordu. Başka bir deyişle, bu, güveni, irade gücünü, kararlılığı ve azmi eylemleriniz aracılığıyla geliştirilebilecek nitelikler olarak düşündüğüm ilk zamandı. Ve görünen o ki, koçum sadece kanıtlanmamış bir fikir ortaya atmıyordu. Şimdi bu yaklaşımın ne kadar doğru olabileceğini gösteren bir araştırma grubu var. Şimdi bu araştırmadan ve bunun iş, spor, eğitim ve genel olarak hayatta başarılı olmak için ne anlama geldiğinden bahsedelim. Okumaya devam ederek, bu konudaki farklı bakış açılarını ve pratik uygulamaları keşfedeceksiniz.

Gelişim Zihniyeti ve Sabit Zihniyet Arasındaki Fark

Carol Dweck, Stanford Üniversitesi’nde bir araştırmacı ve sabit bir zihniyet ile gelişim zihniyeti arasındaki farkı ortaya koyan, çok satan kitap “Mindset: The New Psychology of Success”in yazarıdır. Aşağıdaki alıntıda Dweck, iki zihniyet arasındaki farkı öğrenciler örneğini kullanarak açıklıyor:

“Sabit bir zihniyetteki öğrenciler, temel yeteneklerinin, zekalarının, yeteneklerinin sadece sabit özellikler olduğuna inanırlar. Belli bir miktara sahipler ve hepsi bu, ve sonra hedefleri her zaman akıllı görünmek ve asla aptal görünmemek olur. Gelişim zihniyetindeki öğrenciler, yeteneklerinin ve becerilerinin çaba, iyi öğretim ve azim yoluyla geliştirilebileceğini anlarlar. Herkesin aynı olduğunu ya da herkesin Einstein olabileceğini düşünmezler, ancak herkesin çalışırsa daha akıllı olabileceğine inanırlar.”

Dweck’in araştırması, başarıyı düşünme biçimimizi değiştirdi. Çalışmaları sayesinde, başarınızın büyük ölçüde yeteneklerinizin geliştirilebileceğine inanıp inanmadığınıza bağlı olduğunu biliyoruz.

• Kendine inanmak: Başarabileceğinize dair içsel bir inanç geliştirin.
• Risk almak: Yeni şeyler denemekten korkmayın ve başarısızlıklarınızı öğrenme fırsatı olarak görün.
• Çaba göstermek: Başarıya ulaşmak için gereken sıkı çalışmayı ve özveriyi kabul edin.
• Öğrenmeye açık olmak: Yeni bilgiler edinmeye ve becerilerinizi geliştirmeye istekli olun.
• Olumlu düşünmek: Zorluklar karşısında bile motivasyonunuzu koruyun ve başarıya odaklanın.
• Esnek olmak: Değişen koşullara uyum sağlayabilme yeteneğinizi geliştirin.
• Sabırlı olmak: Başarının zaman aldığını ve sürekli çaba gerektirdiğini unutmayın.
• Kendinizi motive etmek: İçsel motivasyon kaynaklarınızı keşfedin ve hedeflerinize ulaşmak için kullanın.
• Kendinize karşı dürüst olmak: Güçlü ve zayıf yönlerinizi tanıyın ve kendinizi geliştirmek için çalışın.
• Kendinize güvenmek: Yeteneklerinize inanın ve potansiyelinizi gerçekleştirmek için harekete geçin.

Bu maddeler, gelişim zihniyetini benimsemek ve özgüveninizi artırmak için atabileceğiniz adımlardan sadece bazıları. Unutmayın, her bireyin yolculuğu farklıdır ve önemli olan sürekli olarak kendinizi geliştirmeye odaklanmaktır.

Gelişim zihniyetini benimsemek, sadece kişisel gelişiminiz için değil, aynı zamanda çevrenizdeki insanlarla olan ilişkileriniz için de önemlidir. Başkalarının potansiyeline inanmak ve onları desteklemek, hem onların hem de sizin başarınıza katkıda bulunur. Erich Fromm’un dediği gibi, “Sevgi, bir başkasının büyümesi ve gelişmesi için duyulan aktif ilgidir.”

Her İki Zihniyete de Sahip Olabilirsiniz

Bu araştırmaya verilen tipik yanıt, iki zihniyeti karşılaştırmak ve “Açıkçası, gelişim zihniyeti daha iyi. Ve tabii ki, sahip olduğum şey bu” demektir. Ancak hepimiz için geçerli olan temel bir ayrım vardır: bazı alanlarda gelişim zihniyetine ve bazılarında sabit zihniyete sahip olabilirsiniz.

Örneğin, kariyerinizde çok fazla gelişim odaklı olabilirsiniz ve işte gelişme ve iyileşme yeteneğinize inanabilirsiniz. Bu arada, sağlığınızla ilgili olarak sabit bir zihniyet sergileyebilir ve “Ben egzersiz yapan türden bir insan değilim” veya “Ben asla atletik tip olmadım” gibi şeylere inanabilirsiniz. Ama bu sadece bir örnek. Mesele şu ki, başkalarında bir gelişim zihniyeti sergileseler bile, herhangi birinin belirli bir alanda sabit bir zihniyete sahip olması çok kolaydır.

• Farklı alanlardaki zihniyetinizi değerlendirin.
• Sabit zihniyete sahip olduğunuz alanları belirleyin.
• Bu alanlarda gelişim zihniyetini benimsemeye çalışın.

Bu adımları izleyerek, potansiyelinizi tam olarak gerçekleştirebilir ve daha tatmin edici bir yaşam sürebilirsiniz.

Unutmayın, zihniyetinizi değiştirmek zaman ve çaba gerektirir. Ancak, azim ve kararlılıkla, kendinizi ve yeteneklerinizi geliştirme konusunda daha fazla güven duyabilirsiniz. Seneca’nın dediği gibi, “Her zorluğun üstesinden gelmek, kendimize olan güvenimizi artırır.”

Gelişim Zihniyeti Nasıl Geliştirilir?

Ben Carol Dweck değilim, bu yüzden burada onun adına konuşma numarası yapmayacağım. (Carol, eğer orada okuyorsan, bu konudaki görüşlerini almak isterim.) Bununla birlikte, gelişim zihniyeti geliştirmek istiyorsak, lise basketbol koçumun tavsiyesinin çok faydalı olabileceğini düşünüyorum.

Koçum, “Güven sadece sergilenen yetenektir” dedi. Başka bir deyişle: “Kendinize küçük yollarla kanıtlayın ve gelişebileceğinize dair güven geliştireceksiniz.” Başka bir deyişle, zamanla tekrarlanan küçük kazanımlar bir gelişim zihniyetine yol açabilir.

Bunu spor salonunda kaç kez gördüğümü size söyleyemem. Spor salonuna yeni birini getirebilirsiniz – başlangıçta kendilerini zinde bir insan veya güçlü bir insan olarak görmeyen birini – ve yine de güvenleri bitirdikleri her antrenman, yaptıkları her tekrar ve bara ekledikleri her 5 kilo ile büyür. Büyüyebileceklerine inanmaya başlarlar. Sağlıklarını geliştirilebilecek bir şey olarak görmeye başlarlar. Başka bir deyişle, tüm küçük eylemleri bir gelişim zihniyetine eklenir.

Küçük Adımlar Atın

Büyük hedeflere ulaşmak göz korkutucu olabilir. Bunun yerine, küçük, yönetilebilir adımlar atarak başlayın. Her bir başarı, özgüveninizi artıracak ve sizi daha da ileriye gitmeye teşvik edecektir.

Kendinizi Zorlayın

Konfor alanınızın dışına çıkmak, yeni beceriler öğrenmek ve zorlukların üstesinden gelmek, gelişim zihniyetinizi güçlendirecektir. Başarısızlıklarınızı öğrenme fırsatı olarak görün ve pes etmeyin.

Geri Bildirim Alın

Dürüst ve yapıcı geri bildirimler, gelişim alanlarınızı belirlemenize ve ilerlemenizi takip etmenize yardımcı olacaktır. Geri bildirimleri kişisel algılamayın ve kendinizi geliştirmek için kullanın.

Kendinizi Kutlayın

Küçük veya büyük, her başarınızı kutlayın. Bu, motivasyonunuzu korumanıza ve kendinize olan güveninizi artırmanıza yardımcı olacaktır.

Olumlu Bir Tutum Benimseyin

Olumlu düşünmek, zorluklar karşısında bile umudunuzu korumanıza ve çözüm odaklı olmanıza yardımcı olacaktır. Kendinize ve yeteneklerinize inanın.

Kendinize Karşı Nazik Olun

Mükemmeliyetçilikten kaçının ve kendinize hatalar yapma izni verin. Herkes hata yapar ve önemli olan hatalarınızdan ders çıkarmaktır.

Öğrenmeye Devam Edin

Yeni bilgiler edinmek ve becerilerinizi geliştirmek, zihninizi aktif tutmanıza ve kendinize olan güveninizi artırmanıza yardımcı olacaktır. Kitap okuyun, kurslara katılın veya yeni bir hobi edinin.

Kendinize İyi Bakın

Fiziksel ve zihinsel sağlığınıza özen göstermek, özgüveninizi artırmanıza ve daha iyi hissetmenize yardımcı olacaktır. Düzenli egzersiz yapın, sağlıklı beslenin ve yeterince uyuyun.

Başkalarına Yardım Edin

Başkalarına yardım etmek, kendinizi daha değerli ve yetenekli hissetmenize yardımcı olacaktır. Gönüllü olun, bir arkadaşınıza destek olun veya sadece bir yabancıya gülümseyin.

Minnettar Olun

Sahip olduklarınız için minnettar olmak, olumlu bir bakış açısı geliştirmenize ve kendinize olan güveninizi artırmanıza yardımcı olacaktır. Her gün minnettar olduğunuz şeyleri düşünün veya bir minnettarlık günlüğü tutun.

Kendinizi Sevin

Kendinizi olduğunuz gibi kabul etmek ve sevmek, özgüveninizi artırmanın en önemli adımlarından biridir. Kusurlarınızı kucaklayın ve kendinizi eleştirmek yerine destekleyin.

İlham Veren İnsanlarla Çevrenizi Kuşatın

Sizi destekleyen, motive eden ve size inanan insanlarla vakit geçirmek, özgüveninizi artırmanıza yardımcı olacaktır. Toksik ilişkilerden kaçının ve sizi aşağı çeken insanlardan uzak durun.

“Kendine güven, başarının ilk sırrıdır.” – Ralph Waldo Emerson

Emerson’ın bu sözü, özgüvenin hayatta başarılı olmanın temel bir unsuru olduğunu vurgular. Kendine güvenen insanlar, zorluklarla daha kolay başa çıkabilir, risk almaktan korkmaz ve potansiyellerini gerçekleştirmek için daha istekli olurlar. Özgüven, bir kas gibi geliştirilebilir ve güçlendirilebilir. Küçük adımlar atarak, kendinizi zorlayarak, geri bildirim alarak, kendinizi kutlayarak, olumlu bir tutum benimseyerek, kendinize karşı nazik olarak, öğrenmeye devam ederek, kendinize iyi bakarak, başkalarına yardım ederek, minnettar olarak, kendinizi severek ve ilham veren insanlarla çevrenizi kuşatarak, özgüveninizi artırabilir ve daha tatmin edici bir yaşam sürebilirsiniz.

Toparlayacak Olursak: Kendine Güven, Sergilenen Yetenektir

Özetle, özgüven sadece doğuştan gelen bir özellik değil, aynı zamanda geliştirilebilen bir beceridir. Koçumun dediği gibi, “Güven sadece sergilenen yetenektir.” Bu, küçük adımlar atarak, kendinizi zorlayarak ve başarılarınızı kutlayarak, kendinize olan inancınızı artırabileceğiniz anlamına gelir. Unutmayın, herkesin sabit ve gelişim zihniyetlerine sahip olabileceği alanlar vardır. Önemli olan, sabit zihniyetlerinizi belirlemek ve bunları gelişim zihniyetlerine dönüştürmek için çalışmaktır.

• Küçük adımlarla başlayın: Büyük hedeflere ulaşmak göz korkutucu olabilir. Bunun yerine, küçük, yönetilebilir adımlar atarak başlayın. Her bir başarı, özgüveninizi artıracak ve sizi daha da ileriye gitmeye teşvik edecektir. Örneğin, her gün 15 dakika egzersiz yaparak veya yeni bir beceri öğrenerek başlayabilirsiniz.
• Kendinizi zorlayın: Konfor alanınızın dışına çıkmak, yeni beceriler öğrenmek ve zorlukların üstesinden gelmek, gelişim zihniyetinizi güçlendirecektir. Başarısızlıklarınızı öğrenme fırsatı olarak görün ve pes etmeyin. Örneğin, bir sunum yapmaktan korkuyorsanız, küçük bir grupla pratik yaparak başlayabilir ve zamanla daha büyük bir kitleye hitap edebilirsiniz.
• Geri bildirim alın: Dürüst ve yapıcı geri bildirimler, gelişim alanlarınızı belirlemenize ve ilerlemenizi takip etmenize yardımcı olacaktır. Geri bildirimleri kişisel algılamayın ve kendinizi geliştirmek için kullanın. Örneğin, iş arkadaşlarınızdan veya mentorlarınızdan performansınız hakkında geri bildirim isteyebilirsiniz.
• Kendinizi kutlayın: Küçük veya büyük, her başarınızı kutlayın. Bu, motivasyonunuzu korumanıza ve kendinize olan güveninizi artırmanıza yardımcı olacaktır. Örneğin, bir projeyi tamamladığınızda kendinize bir ödül verebilir veya başarılarınızı arkadaşlarınızla ve ailenizle paylaşabilirsiniz.
• Olumlu bir tutum benimseyin: Olumlu düşünmek, zorluklar karşısında bile umudunuzu korumanıza ve çözüm odaklı olmanıza yardımcı olacaktır. Kendinize ve yeteneklerinize inanın. Örneğin, her gün olumlu düşüncelerle başlayabilir veya minnettar olduğunuz şeyleri yazabilirsiniz.

Sonuç olarak, özgüven bir yolculuktur, bir varış noktası değildir. Sürekli olarak kendinizi geliştirmeye ve potansiyelinizi gerçekleştirmeye odaklanın. Unutmayın, siz de başarılı olabilir ve hayallerinizi gerçekleştirebilirsiniz. Kendinize inanın ve harekete geçin!

Bu yolculukta, bazen tökezleyebilir, düşebilir ve hatta kaybolmuş hissedebilirsiniz. Ancak, önemli olan pes etmemek ve yeniden ayağa kalkmaktır. Her zorluk, sizi daha da güçlendirecek ve daha bilge yapacaktır. Kendinize karşı şefkatli olun ve kendinizi affetmeyi öğrenin.

Son olarak, özgüvenin sadece kişisel bir başarı olmadığını unutmayın. Kendine güvenen insanlar, çevrelerine de ilham verir ve başkalarının da potansiyellerini gerçekleştirmelerine yardımcı olurlar. Kendi ışığınızı parlatarak, dünyayı daha iyi bir yer haline getirebilirsiniz.