En Detaylı Şekilde Maslow İhtiyaçlar Hiyerarşisi Nedir? Piramidi ve Anlamları

Maslow İhtiyaçlar Hiyerarşisi piramit şeklinde temel ihtiyaçların sıralandığı bir motivasyon teorisidir. Her insanın fizyolojik ihtiyaçları vardır. Abraham Maslow teorisi, eylemlerimizin belirli fizyolojik ihtiyaçlar tarafından motive edildiğini belirtir. Genellikle en temel olanı en altta ve en karmaşık olanı en üstte olmak üzere bir ihtiyaçlar piramidi ile temsil edilir.

Maslow’un ihtiyaçlar hiyerarşisi piramidi beş basamağa ayrılır:

1. Başarı ihtiyacı (Kendini gerçekleştirme),
2. Saygı ihtiyacı,
3. Ait olma ihtiyacı,
4. Güvenlik ihtiyaçları,
5. Fizyolojik ihtiyaçlar (temel ihtiyaçlar.

Amerikalı kişilik uzmanı Abraham Maslow, işte sadece sosyal ihtiyaçların değil, ister içgüdüsel, fizyolojik, kültürel, psikolojik veya sosyal olsun, bir ihtiyaçlar hiyerarşisinin de hayal kırıklığına uğrayabileceğini düşünmektedir. Bu yazımızda da Abraham Maslow’un ihtiyaçlar hiyerarşisine değineceğiz. Lafı daha da uzatmadan, Maslow teorisi nedir konusu ile başlayalım:

Abraham Maslow İhtiyaçlar Hiyerarşisi Nedir?

Maslow’un ihtiyaçlar piramidi olarak bilinen teori, 1950’lerde Amerikalı psikolog Abraham Maslow tarafından ortaya atıldı. Bu teori 5 maddeyi temel alır. Maslow’un piramidi, insan ihtiyaçlarının hiyerarşisini gösteren piramit şeklindeki bir modeldir. Maslow’un ihtiyaçlar piramidi, bireylerin ihtiyaçlarını sıralamak için kullanılır. Bu ihtiyaçlarını sıralayacak olursak;

Maslow’a göre, “birincil ihtiyaçlar” ve “ikincil ihtiyaçlar” olarak da bilinen daha üst düzey ihtiyaçların karşılanabilmesi için önce alt düzey ihtiyaçların karşılanması gerekir. Dolayısıyla, bireyin kendini gerçekleştirmesi için öncelikle fizyolojik, güvenlik, sosyal ve özsaygı ihtiyaçlarını karşılaması gerekir.

Burada bu ihtiyaçlara kısa bir şekilde değindik. Yazının devamında çok daha detaylı bir şekilde bu maddeleri ele almaktayız. Aşağıda, Maslow ihtiyaçlar hiyerarşisi piramidi yer almaktadır.

İnsanlar açken sadece ekmek düşünürler. Ama karınları doyduktan sonra başka şeyler istemeye başlarlar. Güvenlik, sevgi, saygı ve kendini gerçekleştirme gibi ihtiyaçlar ortaya çıkar. Bu ihtiyaçlar da tıpkı açlık gibi güçlüdür ve karşılanması gerekir.

Abraham Maslow

1. Piramidin en altı: Fizyolojik ihtiyaçlar

1. Fizyolojik ihtiyaçlar, hava, yiyecek, içecek, barınak, giysi, sıcaklık, seks ve uyku gibi insanın hayatta kalması için gerekli biyolojik gereksinimlerdir.

Tüm canlıların fizyolojik ihtiyaçları vardır. Su ve güneşe ihtiyacı olan bitkilerin bile. 🌱

En temel ihtiyacımız fiziksel olarak hayatta kalmaktır ve davranışlarımızı motive eden ilk şey de budur. Bu seviye tatmin edildikten sonra, bir sonraki seviye bizi motive eder ve bu böyle devam eder. Bu ihtiyaçlar karşılanmazsa, insan vücudu en iyi şekilde çalışamaz. Maslow fizyolojik ihtiyaçların en önemli ihtiyaçlar olduğunu düşünür, çünkü bunlar karşılanana kadar diğer tüm ihtiyaçlar ikincil hale gelir.

💡 Örneğin, içgüdüsel bir uyku ihtiyacınız varsa, ait olma ihtiyacınıza veya yaratıcılığınıza kesinlikle konsantre olamazsınız. Temel ihtiyaçlar daha yüksek ihtiyaçlardan önceliklidir.

Fizyolojik ihtiyaçların karşılanması için bir kişinin yeterli gıda ve suya erişiminin yanı sıra hava koşullarına karşı korunmak için yeterli barınağa sahip olması gerekir.

Bu ihtiyaçlar karşılandıktan sonra bir sonraki aşamaya geçebiliriz.

2. Basamak: Güvenlik İhtiyaçları

2. Güvenlik ihtiyaçları: İnsanlar hayatlarında düzen, öngörülebilirlik ve kontrol yaşamak isterler. Güvenlik, para ve hayatta kalma kaynakları bu ihtiyaçlardandır.

Fizyolojik ihtiyaçlar karşılandıktan sonra güvenlik ihtiyaçları önem kazanır. Güvenlik ihtiyaçları kişisel güvenlik, iş güvenliği ve finansal güvenliği içerir. Bazı durumlarda buna duygusal güvenliği de ekleyebiliriz. Bireylerin Maslow’un piramidinde ilerleyebilmeleri için kendilerini güvende hissetmeleri ve fiziksel ve duygusal tehlikelerden korunmaları gerekir.

Güvenlik ihtiyacı, bireyi fiziksel veya manevi zararlara karşı koruyan ve istikrar ve güvenlik hissi yaratan maddi unsurların sağlanmasıyla özetlenir.

Bazen bu ihtiyaçlar diğer her şeyin önüne geçebilir, özellikle de yakın bir tehlike durumunda. Bir su çeşmesinin önünde bir katil varsa, çok susamış olsanız bile, su almak için o çeşmeye koşmaşsınız. 🚰 İnsanlar duruma göre ihtiyaçlarını nasıl önceliklendireceklerini belirler.

Güvenlik ihtiyaçlarını karşılamak için bir kişinin güvenli bir konuta, istikrarlı bir işe ve kendisini geçindirecek yeterli gelire erişimi olmalıdır. Bu ihtiyaçların karşılanması kişinin kendini güvende hissetmesini ve dolayısıyla diğer ihtiyaçlarını karşılamaya çalışmasını sağlar.

Maslow için güvenlik, insan sağlığı ve ekonomik felaketlerle (örneğin krizler, gelir kaybı vb.) ilişkili fiziksel hasar ve hastalıklara karşı güvence ve koruma sağlamakla sınırlıdır. 👇

Güvenlik ihtiyaçları aile ve toplum tarafından karşılanabilir (örneğin polis, okullar, işyerleri ve tıbbi bakım).

Örneğin, duygusal güvenlik, mali güvenlik (istihdam, sosyal koruma), kanun ve düzen, korkudan uzak olma, sosyal istikrar, mülkiyet, sağlık ve refah (kaza ve yaralanmalara karşı güvenlik).

Fizyolojik ve güvenlik ihtiyaçları karşılandıktan sonra, insan ihtiyaçlarının üçüncü seviyesi aidiyet duygularını içeren sosyal ihtiyaçlardır. 👇

3. Basamak: Aidiyet İhtiyaçları

3. Sevgi ve aidiyet ihtiyaçları: Aidiyet, kişiler arası ilişkiler, bağlılık, bağlantı ve bir gruba ait olmaya yönelik duygusal bir insan ihtiyacını ifade eder.

Arkadaşlık, samimiyet, güven, kabul görme, şefkat ve sevgi alma ve verme ait olma ihtiyacının örnekleridir.Bu ihtiyaç özellikle çocukluk döneminde güçlüdür ve şiddet uygulayan ebeveynlere tutunan çocukların gösterdiği gibi güvenlik ihtiyacının önüne geçebilir.

Bu ihtiyaç hem romantik ilişkileri hem de arkadaşlarla ve aileyle olan bağları içerir. Aynı zamanda sosyal bir gruba ait olduğumuzu hissetme ihtiyacımızı da içerir. Hepsinden önemlisi, bu ihtiyaç hem sevildiğini hissetmeyi hem de başkalarına karşı sevgi hissetmeyi kapsar.

Maslow‘un zamanından bu yana, araştırmacılar sevgi ve aidiyet ihtiyaçlarının refah üzerindeki etkisini keşfetmeye devam ettiler: Örneğin, sosyal bağlara sahip olmak daha iyi fiziksel sağlıkla bağlantılıdır ve tersine, izole edilmiş hissetmenin (yani, karşılanmamış aidiyet ihtiyaçlarına sahip olmanın) sağlık ve refah için olumsuz sonuçları vardır.

Sosyal veya aidiyet ihtiyaçlarını karşılamak için kişinin anlamlı sosyal ilişkilere ve bir destek ağına sahip olması gerekir. Bu ihtiyaçların karşılanması, kişinin sevildiğini ve kabul edildiğini hissetmesini ve daha üst düzey ihtiyaçlara odaklanmasını sağlar. 🎈

4. Basamak: Saygınlık İhtiyaçları

4. Saygınlık ihtiyaçları Maslow’un hiyerarşisinin dördüncü seviyesidir ve öz-değer, tatmin ve saygıyı içerir.

Saygınlık ihtiyaçlarımız kendimiz hakkında iyi hissetme arzusunu içerir. Maslow‘a göre saygınlık ihtiyaçları iki unsurdan oluşur. Birincisi kendimize güvenmek ve kendimiz hakkında iyi hissetmektir. İkincisi ise başkaları tarafından değerli hissetmektir. Yani başarılarımızın ve katkılarımızın başkaları tarafından fark edildiğini hissetmektir.

İnsanların saygınlık ihtiyaçları karşılandığında, kendilerine güvenirler ve katkılarını ve başarılarını değerli ve önemli görürler. İnsanların saygınlık ihtiyaçları karşılandığında, kendilerini güvende hissederler ve katkılarını ve başarılarını değerli ve önemli görürler, ancak saygınlık ihtiyaçları karşılanmadığında, psikolog Alfred Adler‘in “aşağılık duyguları” olarak adlandırdığı duyguları yaşayabilirler.

Saygınlık, başkaları tarafından kabul ve takdir edilmeye yönelik tipik bir insan arzusudur. İnsanlar genellikle fark edilmek için bir meslek veya hobi edinirler. Bu faaliyetler bireye bir katkı veya değer hissi verir.

Bu ihtiyaçların karşılanma sırası, kişinin kendini iyi hissetmesini ve sınırlarını nasıl belirleyeceğini bilmesini (başkalarından saygı beklemek, rahat hissetmek) ve 5. aşamaya, yani kişisel tatmine odaklanmasını sağlar😎

5. Basamak: Kendini Gerçekleştirmek

5. Kişisel tatmin ihtiyaçları Maslow’un hiyerarşisinin en üst seviyesini oluşturur ve bir kişinin potansiyelinin gerçekleştirilmesi, kişisel başarı, kişisel gelişim arayışı ve istisnai deneyimlere atıfta bulunur.

Kendini gerçekleştirme, tatmin duygusunu veya potansiyelimizi gerçekleştirdiğimizi hissetmeyi ifade eder. Kendini gerçekleştirmenin benzersiz bir özelliği, herkes için farklı görünmesidir. Bir kişi için kendini gerçekleştirme başkalarına yardım etmeyi içerebilir. Bir başkası için sanatsal veya yaratıcı bir alanda başarıyı içerebilir.

İşin özünde kendini gerçekleştirme, yapmamız gerektiğine inandığımız şeyi yaptığımızı hissetmek anlamına gelir. Maslow‘a göre kendini gerçekleştirme nispeten nadirdir ve kendini gerçekleştirmiş ünlü bireylere örnek olarak Abraham Lincoln, Albert Einstein ve Rahibe Teresa ‘yı gösterir.

Maslow birçoğumuzun gerçek anlamda kendini gerçekleştirebileceğine inanmasa da, hepimizin kendini gerçekleştirdiği geçici anlar (“zirve deneyimler” olarak bilinir) yaşadığına inanmaktadır.

Doğum, sportif bir başarı veya bir sınavı geçmek gibi kişisel olarak önemli olaylarla ilişkilendirilen bu anları elde etmek ve tutarlı bir şekilde sürdürmek zordur.

Maslow‘a göre ihtiyaçların gelişimi ilk olarak “Motivasyon ve Kişilik” adlı kitabında ortaya çıkmıştır. Abraham Maslow, bireyin ikinci düzeydeki ihtiyacı karşılamak için gereken motivasyonu elde etmeden önce birinci düzeydeki ihtiyacı karşılaması gerektiğini açıklar. Bu, Maslow’un piramidinin tüm seviyeleri için geçerlidir.

💫 Bonus: Abraham Maslow Kimdir?

Doğum tarihi: 01/04/1908
Ölüm Tarihi: 08/06/1970

Abraham Maslow, ihtiyaçlar hiyerarşisi teorisinin yaratıcısı olan ünlü bir Amerikalı psikologdur. Uzmanlar onun çalışmalarının insan motivasyonunu ve kişilik gelişimini anlamak için büyük önem taşıdığını belirtmektedir. Maslow, modern psikoloji üzerinde önemli bir etkisi olan ihtiyaçlar hiyerarşisinin en tepesi olarak kendini gerçekleştirme kavramını önermiştir. Araştırmaları, kişisel büyüme ve kişisel gelişime hangi faktörlerin katkıda bulunabileceğine dair bir anlayış geliştirilmesine yardımcı olmuştur.

Abraham Maslow doktorasını 26 yaşında aldı. Biyografisinin bu döneminde, ünlü davranışçı Edward Thorndike’ın asistanı olarak çalıştı. Bu arada davranışçılık, insan ve hayvan davranışlarının incelenmesine yönelik sistematik bir yaklaşım olarak anlaşılmalıdır. Abraham başlangıçta davranışçı yaklaşımı tercih etti, ancak zamanla başka fikirlerle de ilgilenmeye başladı. 1937 yılında Brooklyn College’da profesörlüğe atandı ve burada yaklaşık 14 yıl çalıştı.

Biyografisinin bu döneminde bir dizi önde gelen psikologla yakından tanıştı. Özellikle, Gestalt psikolojisinin kurucusu Max Wertheimer ve antropolog Ruth Benedict, sadece arkadaşları ve akıl hocaları değil, aynı zamanda kendini gerçekleştiren bireyleri inceleme fikrini ortaya çıkaran kişilerdi. Maslow‘a göre, Wertheimer ve Benedict’in sıradan insanlardan neden bu kadar radikal bir şekilde farklı olduklarını anlamaya çalıştı. Aynı zamanda, psikanalistlerin aksine, normal insanların bilincine dayanan hümanist bir kişilik teorisi geliştirdi.