Psikoloji

Garcia Etkisi: Kendine İnanç ve Başarı Arasındaki İlişki

Hikaye Öne Çıkanlar
  • Garcia Etkisi Nedir?

Garcia etkisi, insanların önyargıları nedeniyle başarısızlıkla sonuçlanan bir durumdan kaçınmak için, kendileri hakkında olumsuz bir inanç geliştirmeleri ve bu inancı kendi performanslarına yansıtmalarıdır. Bu fenomen, çoğu insanın yaşadığı bir durumdur, ancak Garcia etkisinin bilimsel olarak incelenmesi oldukça yeni bir olgudur.

Bu etki, birçok farklı alanda ortaya çıkmaktadır. Örneğin, eğitimde öğrencilerin sınavlarda başarısız olacağına dair olumsuz bir inanç geliştirmeleri ve bu inançlarının sonucunda başarısız olmaları Bu etkinin bir örneğidir. Aynı şekilde, sporcuların, kendilerine olan inançlarının performanslarını nasıl etkilediği de bu etkinin bir başka örneğidir.

Bu makalede, Garcia etkisinin ne olduğunu, nasıl ortaya çıktığını ve etkinin nasıl azaltılabileceğini daha ayrıntılı bir şekilde ele alacağız.

Garcia Etkisi Nedir? Tat Tiksintisi Nedir?

Garcia Etkisi, bir kişinin beklentilerinin gerçekte var olmayan bir etki oluşmasına neden olan bir psikolojik durumdur. Bu etki, 1971 yılında, John Garcia ve çalışma arkadaşları tarafından yapılan bir deneyde keşfedilmiştir.

Dalga etkisi önceki tecrübelerin ve beklentilerin, gerçekte var olmayan etkilerin oluşmasına neden olduğunu gösterir. Bu etki, özellikle öğrenme psikolojisi alanında önemli bir konudur ve öğrenmeye etki eden faktörleri anlamaya yardımcı olur. Daha iyi anlamanız için şöyle anlatayım.
Sabah bir tost yediğinizi ve akşamına ise karnınıza hiç olmadık bir şekilde ağrı girdiğini varsayalım.
Siz bu ağrının sebebini sabah yediğiniz tosta bağlayacaksınız.

Olumsuz tat koşullanması olarak bilinmektedir bu durum. Gün içerisin de yediğiniz farklı bir şeyi, bir sonra ki kötü durumu onunla bağdaştırmaya daha yatkın olursunuz. Bu yüzden bu etkinin bir diğer adı olarak, olumsuz tat koşullanması olarak bilinir. Ek olarak tat tiksintisi olarak da bilinmektedir.

Tat tiksintisi Nedir?
Garcia Etkisi, ayrıca tat tiksintisi olarak da bilinir. Yani anlayacağınız tat tiksintisi, bu etkinin farklı bir adıdır.

Garcia Etkisi Örnekleri

Garcia Etkisi Örnekleri
Garcia Etkisi Örnekleri

Bu etkinin bir örneği, 1970’lerde Washington Üniversitesi’nde Ilene Bernstein tarafından gösterildi. Kemoterapi tedavisi gören çocukların, kemoterapi görürken yedikleri yiyeceklere karşı genellikle isteksizlik geliştirdiklerini keşfetti. Bu deneylerde, çocuklara kemoterapi tedavilerinden hemen önce alışılmadık bir tada sahip dondurma verildi. 
Kemoterapi almayan çocuklar eşsiz dondurmayı yerken, kemoterapi tedavisine yakın dondurmayı yiyen çocuklar lezzeti tekrar yemek konusunda isteksizdi. Bu davranış, çocukların kemoterapinin neden olduğu mide bulantısının bir sonucu olarak yiyeceklerden tiksinme geliştirdiklerini gösterdi.

Başka bir örnek olarak hamile bir kadın, hamileliğin neden olduğu sabah bulantısının doğal bir sonucu olan kusma ve mide bulantısı yaşar. Kadın her gün kahvaltıda portakal suyu içer ve her sabah kahvaltıdan sonra midesi bulanır. 
Sabahları yaşadığı mide bulantısı ile ilişkisi nedeniyle portakal suyundan tiksinti duyabilir. Sabah bulantısı portakal suyundan değil de hamilelikten kaynaklansa da, portakal suyuna karşı isteksizliği hamilelikten sonra da uzun süre devam edebilir. İşte bu yüzden de tat tiksintisi olarak bilinmektedir.

Garcia etkisi nasıl geçer?

Dalga etkisi, bir kişinin yeme davranışlarını etkileyebilen bir psikolojik durumdur. Üst kısımda çeşitli örnekler ile garcia dalga etkisi örneklerine değindik. Bu etki aşağıdaki yollarla geçebilir:

  1. Yemeğin tadına odaklanmak: Dalga etkisi oluştuğunda, yemeğin tadına odaklanarak yeme davranışlarını değiştirebilirsiniz.
  2. Yemeği yavaş yemek: Yemeği yavaş yemek, yeme davranışlarının daha doğal ve kontrollü olmasına yardımcı olabilir.
  3. Fiziksel aktivite: Fiziksel aktivite, yeme davranışlarının daha doğal ve kontrollü olmasını sağlar.
  4. Psikolojik destek: Psikolojik destek, yeme davranışlarını değiştirmekte zorlanan kişiler için önemlidir.
  5. Diyet değişiklikleri: Tat tiksintisi oluştuğunda, diyet değişiklikleri yaparak yeme davranışlarını değiştirebilirsiniz.

Önerilen Yazı: Lima Sendromu Nedir? Rehin Alana Karşı Duygusal Bağ Kurulabilir mi?

Yararlanılan Kaynak: Wikipedia/ Garcia Effect

4.9/10 - (5 votes)

İlgili Makaleler

2 Yorum

  1. Sabah yediğimiz şeylere bağlamak aslında mantıksız dediğiniz gibi fakat burada olan temel mantık bir sebebi aramak. Yani yaşadğın bir şeyin sebebini, bir önce tattığı ve yeni kelfettiğin yeni bir şeye bağlıyorsun. Buna gartcia etkisi derler

  2. garcia etkisi tamamen bir tat tiksintisi olarak bize söylendi. bu yüzden en iyisi biz bildiğimiz gibi yaşayalım. zaten o öğretmen örneği herşeyi apaçık belli ediyor. çünkü öğrenciye ne kadar sen aptalsın diye şeyler söylersen, günün sonunda öğrenci aptal olur zaten. tat tiksinti etkisi denmesinin sebebi ise tamamen kişinin sabah yediği veya akşam yediği bir şeye hiç fark etmez, ilerleyen saatlerde ağrı girdiyse veya rahatsızlandıysa bu durumu sabahki yediği şeye bağlar. ne garip bir insan psikolojisi ya. vay ve

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir


Başa dön tuşu