Psikoloji

Dışarı Çıkma Korkusunun Altında Yatan Nedenler

Bu yazıda neler var?
  • Dışarı çıkma korkusu nedir?
  • Dışarı çıkma korkusu nedenleri
  • Tek başına dışarı çıkma korkusu nasıl geçer?
  • Agorafobi geçer mi?
Yazıyı sesli olarak dinle

Bazen bütün gün evden çıkmak istemezsiniz, bu normal bir şeydir. Ancak, bazı insanlar için kendilerini eve kilitleme arzusu hiç de normal değildir. Bu insanlar dışarı çıkma korkusu yaşarlar. Evden dışarı çıkmak istememe hastalığı olarak bilinen agorafobi, kişiyi sürekli bir korku ya da anksiyete içinde bırakır. Bu kişiler dışarı adım atmak söz konusu olduğunda büyük bir stres hissederler. Bu korkuya tıp biliminde agorafobi, halk dilinde ise evden dışarı çıkma korkusu denir.

Hızlı bir şekilde tedavi edilmediği takdirde sosyal hayatı ciddi şekilde etkileyebilen bir rahatsızlıktır.

Dışarı Çıkma Korkusu Nedir?

Agorafobi, ev dışında halka açık bir yerde bulunma korkusunu ifade eder. Antik Yunan’da agora, şehir halkının buluştuğu ve tartıştığı halka açık bir meydandı. Agorafobi kelimesi buradan gelir. Agorafobisi olan bir kişi, bir köprüden geçerken veya kalabalıkta kalırken zorluk çekebilir. Metro veya diğer toplu taşıma araçları, hastane veya sinema gibi kapalı alanlarda zaman geçirmek de korku ve endişeye neden olabilir.

Bu korku aynı şekilde uçaklar ve alışveriş merkezleri için de geçerlidir. Bir kuyrukta beklemek veya bir mağazada sıraya girmek, bu hastalıktan muzdarip biri için zor olabilir.

Agorafobi genellikle panik bozukluk ile ilişkilidir. Panik bozukluğu aniden ortaya çıkar ve güçlü semptomları tetikler. Kişi aşırı derecede kaygılı hale gelir. Bu kaygı, kilitli kalma, kapalı veya kalabalık bir yerden kolayca çıkamama korkusundan kaynaklanır. Bazen panik ataktan sonra kişi bir önceki atağın gerçekleştiği yere artık gidemez.

agorafobi

Dışarı çıkma korkusu nedir sorusunu yanıtladığımıza göre, nedenlerine ve belirtilerine bakalım.

Önerilen Yazı: Zıt Duyguların Dansı: Ambivalans Nedir? Neden Olur?

Dışarı Çıkma Korkusu Nedenleri?

Agorafobinin nedenleri kişiden kişiye değişir ve her zaman net değildir. Bu fobinin mantıklı bir temeli olmayabilir ve bu da tanıyı zorlaştırabilir. Genellikle yetişkinlikte ortaya çıkar ve travmatik bir olaydan sonra yavaş yavaş gelişebilir. Tıpkı su korkusu gibi, bazı durumlarda çocukluk ve çeşitli travmalardan dolayı da ortaya çıkabilir.

Panik Atak ve Agorafobi:

Panik bozukluğu olan kişilerde agorafobi gelişme riski daha yüksektir. Panik atak yaşamış ve tekrar yaşamaktan korkan kişilerde agorafobi görülebilir. Bu durum, “korkudan korkma” olarak da tanımlanabilir. Panik ataklar arasındaki dönemde de endişe ve kaygı devam edebilir.

Diğer Nedenler:

Agorafobi, travmatik deneyimler veya travmatik anıların hatırlanması ile de tetiklenebilir. Tek bir kesin nedeni yoktur ve her yaşta ortaya çıkabilir. Agorafobinin karmaşık bir bozukluk olduğunu ve her bireyde farklı şekilde tetiklenebileceğini unutmamak önemlidir.

Dışarı Çıkma Korkusu Belirtileri

dışarı çıkmaktan korkan bir kız görseli agorafobi
Dışarı Çıkma Korkusunun Altında Yatan Nedenler 1

Agorafobinin tipik belirtileri şunlardır:

  • Panik Atak: Kaygı uyandıran bir duruma maruz kalındığında panik atak (panik krizi) yaşanır.
  • Tekrarlayan Panik Ataklar: Kaygı uyandıran duruma maruz kalındığında panik ataklar tekrarlar.
  • Panik Atağı Öngörme Korkusu: Kişi, panik atak yaşayacağını önceden hisseder ve bu durum korkuya yol açar.
  • Kaygı Uyandıran Durumlardan Kaçınma: Kişi, kaygı duyduğu durumlardan kaçınır ve bu da sosyal hayatının kısıtlanmasına veya evden çıkmamaya yol açabilir.
  • Başa Çıkma Stratejileri: Kişi, kaygı uyandıran durumlarla başa çıkmak için çeşitli stratejiler geliştirebilir, örneğin dışarı çıkarken yanında birinin olması ihtiyacı.

Agorafobik Kişilerde Görülebilen Farklı Korkular:

  • Kalabalıktan veya sıralardan korkma
  • Kapalı bir alanda kalma korkusu
  • Köprüde, otobüste, trende veya arabada olma korkusu
  • Kapalı bir yerden çıkamama korkusu
  • Evden dışarı çıkma korkusu
  • Halka açık bir yerde panik atak geçirme korkusu

Panik Bozukluk Belirtileri:

  • Hızlı kalp atışı, çarpıntı
  • Titreme veya kas kasılması, ürperme
  • Terleme, ateş basması
  • Nefes alma zorluğu, nefes kesilmesi, boğulma hissi
  • Göğüs ağrısı veya rahatsızlığı
  • Baş dönmesi, sersemlik hissi, boşluk hissi
  • Mide bulantısı, karın ağrısı, ishal
  • Kaygı
  • Ölüm korkusu, yakın ölüm hissi
  • Çıldırma korkusu

Dışarı Çıkma Korkusu Nasıl Yenilir? Agorafobi Tedavisi

dışarı çıkma korkusu yaşayan bir kadın görseli
Dışarı Çıkma Korkusunun Altında Yatan Nedenler 2

Agorafobinin ana tedavisi genellikle psikoterapidir ve bazı durumlarda ilaç kullanımı ile desteklenir. Terapide, terapist hem bozukluğun kökenini ve nedenlerini hem de bu korkuları yönetmek için kullanılan başa çıkma tekniklerini ele almak için ilgili kişiyle birlikte çalışacaktır. Genel olarak, fobiler için en yaygın kullanılan terapi bilişsel-davranışçı terapidir. Bu terapi, kişinin düşünme ve belirli durumlara tepki verme şeklini değiştirmeye ve bu şekilde aşağıdakileri öğrenmeye odaklanır:

  • Agorafobi semptomlarını tetikleyen durumlarla başa çıkmanın yeni yolları
  • Bu gibi durumları yönetmenin stresiyle başa çıkmanın yeni yolları.
  • Derin nefes alma egzersizleri gibi korkuyu kontrol etme teknikleri.

Buna ek olarak, hastaların bu mantıksız korkuların üstesinden gelmelerine yardımcı olmak için terapistler, korkuyla kademeli olarak yüzleşmeyi içeren maruz bırakma terapisini kullanabilirler. Bu şekilde, bu durumlara karşı duydukları mantıksız korkuyu yönetmenin güvenli bir yolunu bulacaklardır.

Önerilen Yazı: Dalgalardan Korkma Hastalığı: Kimofobi & Talasofobi Nedir?

Evden Dışarı Çıkmak İstememe Hastalığı (Agorafobi) Tamamen Geçer mi?

Evde dışarı çıkma korkusu gerekli tedaviler ve süreç içerisinde geçebilir. Yeteri kadar üzerinde durulduğu zaman, elbette olumlu sonuç ortaya çıkacaktır. İnternette yaptığım araştırmalar esnasında agorafobi yaşayan bireylerde bir şey fark ettim. Aslında onlar dışarı çıkmaktan değil, kendi kafalarında kurdukları düşüncelerden korkuyorlar. Bu düşünce kuruntuları sebebiyle kişiler dışarı çıkmaktan çekiniyorlar.

Başlangıç evresinde bir agorafi durumu söz konusu ise, maruz bırakma tedavisi ile kısa süre içerisinde geçmektedir. Eğer dışarı çıkma korkusu yaşıyorsanız, mutlaka bir uzmandan destek alın.

Dışarı çıkma korkusu konulu yazımızda kullanılan kaynaklar:
What Is Agoraphobia?
Agoraphobia
betterhealth-agoraphobia




Psikoloji Meraklısı

Herkese merhaba ben Metin Avcı. Bugüne kadar bir çok psikoloji, kişisel gelişim ve ilişkiler hakkında içerikler ürettim. Şimdi ise BlogLabs web sitesinde içerik üretiyorum. Psikoloji 4. sınıf öğrencisiyim. Gerek okullarda gerekse de staj yerlerinde öğrendiğim şeyleri burada paylaşmaktan geri durmuyorum. Bir konu hakkında olabilecek tüm kaynakları taramaya çalışıyorum. Ardından sizlere bu güzel içerikleri paylaşıyorum. Takip edin.

İlgili Makaleler

Bir Yorum

  1. Bilmeyenler için ve agorafobiyi yeni öğrenenlere özel agorafobi nedir yazınız çok güzel. yıllar önce Bendede dışarı çıkmaktan korkma vardı. Güvenli alanım evdi, tek çözüm ise maruz kalma terapisini kendi kendime uygulamak oldu. önerebileceğim şeylerden birisi dışarı çıkmaya çalışın, her ne olursa olsun çıkın maruz kalın. agorafobiyi yeneceğinize inanıyorum

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir


Başa dön tuşu