Din Olarak Kabul Görülen Animizm Nedir? Doğanın Ruhu Her Şeyde mi?

Animizm, tarih boyunca pek çok farklı kültürde ortaya çıkmış ve doğanın her unsurunun bir ruh ya da bilinç taşıdığına inanan bir düşünce biçimidir. Bu inanç, insan ile doğa arasındaki derin bağı vurgulayan ve doğanın her köşesinde bir bilinç olduğunu savunan mistik bir yaklaşımdır.

Aslında animizm nedir sorusuna verilecek çok kısa bir cevap var. Animizm hayvanlar, bitkiler, taşlar, dağlar, nehirler ve yıldızlar da dahil olmak üzere her şeyin bir ruhu veya bir benliği olduğu inancıdır. Temel olarak animizm inancı budur. 

Daha detaylı inceleyelim:

Animizm Nedir?

Animizm, dünyanın farklı kültürlerinde görülen ve doğadaki her şeyin bir ruh ya da can taşıdığına inanan mistik bir yaklaşımdır. Bu inanç sistemi, insanlarla çevresindeki doğa arasında derin bir bağ kurar ve bu sayede doğanın her köşesinde bir bilinç, bir ruh olduğuna inanılır. Buna genelde animistik düşünce de denir.

Animizm (Latince “anima”, yani “ruh” anlamına gelir), hayvanlardan bitkilere ve insanlara, cansız nesnelere ve manzaralara kadar, dünyadaki tüm varlıkların bir ruha veya cana sahip olduğuna inanılan, heterojen bir dini inanca verilen addır. Yani, doğanın akıllı ruhlarla ya da mistik bilinçlerle dolu olduğunu savunur.

Bu inanç atalarımızın kültürlerinin veya ilkel halkların temel bir özelliğidir ve doğayla olan hayali bağlarını yansıtır. Etrafında fark edilir seslerin, zihinlerin ve arzuların varlığını kabul eden bir bakışa sahiptir ve insanların bu unsurlarla bir tür diyaloğa girdiğini varsayar. Bu nedenle, dinlerin kurucu tohumlarından biri olarak kabul edilir.

Ancak animizm, tek birleşik inançlar bütünü değildir ve her halk ve kültüre göre büyük çeşitlilik gösterir. Bu nedenle, modern dinlerle aynı anlamda bir din olarak tam anlamıyla kabul edilemez.

Yerel halklar, animizm için belirli bir isim bile kullanmazlar, çünkü bu kavram, 19. yüzyıl antropolojisinden çıkmış olup Edward Burnett Tylor (1832-1917) tarafından ortaya atılmıştır.

#animizm #doğa #din

Animizm, hayvanlar, bitkiler, taşlar, dağlar, nehirler ve yıldızlar da dahil olmak üzere her şeyin bir ruhu veya bir benliği olduğu inancıdır. 'İnsan merkezli dünya' düşüncesini yerle bir eder.

Her şeyin bir ruhu varsa, kimsenin nehirleri kurutmaya,…

— BlogLabs (@BlogLabsNET) 17 Kasım 2024

Animizmin Temel İnançları Nelerdir?

Animizm, homojen ve tekdüze bir inanç bütünü sunmaz ve birleşik bir din değildir. Aksine, çeşitli dini ya da mistik formların bir tümü olarak ele alınır ve tek ortak noktaları, canlılık ya da bilinç özelliklerini hem insan dışındaki canlılara hem de cansız nesnelere atfetmeleridir.

Animistler, bitkilerle, hayvanlarla, nehirlerle, taşlarla, dağlarla ya da ayla diyaloğ kurar.

Yani animistik düşünce, doğanın her yerinde bir ruh ya da can bulur. Bu nedenle, ruhlardan izin istemek, af dilemek veya dileklerini yerine getirmek için ritüeller ve ayinler önerir.

Animizm, bir kurumu (kilise, cami, tapınak) ve belirli bir doktrini olmadığı için çoğu örgütlü dinden farklıdır. Tipik olarak animizm coğrafya, kültür veya çevreden büyük ölçüde etkilenir ve bu yüzden diğer inanç sistemlerine de dokunmuştur.

Animsitik düşüncede temel ilkeler şu şekildedir:

• Doğa ve ruhlarla doğrudan etkileşim kurmak mümkündür.
  
• Ruh trans halindeyken, meditasyon veya rüya sırasında bedeni terk etme yeteneğine sahiptir.
  
• İnsanların ruhlarında veya diğer varlıkların zihinlerinde yaşayan ruhsal varlıklar vardır.
  
• Animizm inancında herkes birdir. Ayrımcılık yoktur.
  
• Anlayışı, bilgiyi, alçakgönüllülüğü ve saygılı olmayı belirtir.

• Bu inanışta da diğer birçok inanç gibi hayat ölümden sonra bitmez, devam eder.
  
• Çeşitli tanrıların, varlıkların ve ruhların varlığı kabul edilir.
  
• Aracı olarak rollerini yerine getiren kutsal insanlar vardır: Cadılar, medyumlar, büyücüler, şamanlar vb.
  
• Her şeyin bir bilinci vardır ve her şey canlıdır.

Animizmde Ölüm

Çoğu animist inanç sisteminde, ölüm, ruhun kalıcı bir varlığa geçişini temsil eder; bu ya dünyanın kendisinde ya da bol bolluk içinde bir öte dünyadır.

Bazı durumlarda bu, belirli bir hayvan ya da bitkiye reenkarne olma anlamına gelir; bu şekilde insan ruhu varlığını sürdürebilir ve sevdikleriyle temas halinde olabilir. Diğer durumlarda, bir ruhun varış noktasına ulaşabilmesi için özel cenaze ayinleri bir şaman ya da rahip tarafından yerine getirilir.

Felsefede Animizm

Felsefe tarihinde, “animizm” terimi, burada tanımladığımız mistik ya da dini animizmle alakası olmayan çok farklı düşünce sistemlerini tanımlamak için kullanılmıştır. Örneğin, Aristoteles’in ruh ve insan bedeni görüşünü tanımlamak için kullanılmış ve Stoacılar ile skolastiklerin felsefi okulları tarafından benimsenmiştir.

Ayrıca, Alman Georg Ernst Stahl (1659-1734) tarafından 18. yüzyılda ruhu tüm sağlık ya da hastalık durumlarının kökeni olarak tanımlayan bir tıp doktrini olarak, “vitalizm” terimiyle birlikte kullanılmıştır.

Animizm din mi?

Animim inancı her şeyin canlı olduğunu kabul eden bir inanıştır. Yani örneklerine bakıcak olursak çevremizdeki tüm eşyalar, bitkiler ve gördüğünüz tüm şeyler animizm örneği olarak gösterilebilir. Bu inanışın temelinde her şeyin bir ruhu olduğuna inanılır. İnançların bireysel faydalarının kişiye etkilerini, animizm inancında da görürüz. Benimseyen kişiler için, bu bir dindir.

Bazı akademisyenler animizmi bir dinden çok, “dünyayı yaşamanın ve kavramanın bir yolu” olarak görüyor.

Kaynaklar: 
https://www.britannica.com/topic/animism
https://study.com/learn/lesson/animism-beliefs-practices-thinking.html